Voor een succesvolle eigen teelt in de moestuin ontkom je er haast niet aan om de grond en planten jaarlijks te bemesten. Eén van de manieren om dit te doen is door het gebruik van Guano mest. Maar wat is dit eigenlijk en waarom zou je het wel (of juist niet!) willen gebruiken?
Ondanks de vele voordelen van Guano worden de nadelen ook steeds meer zichtbaar. De inwinning van Guano tast het ecosysteem aan en blijkt zelfs giftig voor mens en dier.
Als complete meststof lijkt Guano mest in eerste instantie een goede keus om te gebruiken in de moestuin. Maar, erg duurzaam en milieuvriendelijk is het niet. Gelukkig zijn er voldoende alternatieven voor een duurzame bemesting van de moestuin.
Wat is Guano mest?
Guano mest is een meststof wat bestaat uit uitwerpselen van onder andere vogels. De Inca’s bedachten de term en waren de eersten om dit in te zetten als meststof. De voornaamste bronnen waren uitwerpselen van zeevogels zoals aalscholvers. Tegenwoordig wordt ook gebruik gemaakt van metabolische uitwerpselen van bijvoorbeeld zeehonden en vleermuizen.
Guano mest bestaat uit een samenstelling van stikstof, fosfor en kalium. Stikstof zorgt voor een goede groei van stengels en bladeren. Deze stof geeft ook de bladeren hun groene kleur. Voor een optimale fotosynthese van de plant is stikstof dus onmisbaar.
Fosfor is belangrijk als toevoeging omdat dit een sterke wortelgroei bevordert en de vruchtzetting ten goede komt. Door het toedienen van fosfor geef je de plant de kans om voldoende voedingsstoffen op te nemen. Kalium is belangrijk voor het transport van water in de plant. Zo ondersteunt het ook de stevigheid van de plant en wordt deze minder gevoelig voor droogte en vorst.
Naast deze voornaamste voedingsstoffen bevat Guano mest ook Calcium en Magnesium. Dit maakt Guano in eerste opzicht een complete meststof voor in de moestuin. Al in 1850 werd Guano beschreven als ‘een voor den landbouw onmisbaren mestspecie’. Inmiddels, jaren later, weten we dat het naast de vele voordelen helaas ook een aanzienlijk aantal nadelen heeft.
Wat doet Guano mest?
Het gebruik van Guano mest levert een aantal voordelen op voor de planten in de moestuin. In eerste plaats is Guano mest geschikt om in te zetten bij bodemverbetering. Deze stof bevordert namelijk de groei van micro-organismen in de grond die op hun beurt weer goed zijn voor de productie van voedingsstoffen voor de planten.
Een ander kenmerk van deze meststof is dat het helpt om voedingsstoffen langzaam af te geven. Zo kun je de plant voorzien van een buffer voor continue opname van voedingsstoffen. Guano mest staat ook bekend als fungicide. Een natuurlijk afweermiddel om ziektes op planten te voorkomen. Het remt of weert schimmels die ziekten kunnen veroorzaken op gewassen.
De pH-waarde van deze mest is zuur. Hierdoor kun je het ook inzetten als middel om de pH-waarde van de bodem te corrigeren. Pure Guano is een biologisch product. Let hier bij aanschaf wel altijd op: het oorspronkelijke middel bestaat puur uit de gewonnen Guano en bevat geen extra toevoegingen.
Guano mest toedienen
De meststof bevat een hoge concentratie aan voedingsstoffen. Daarom zijn kleine hoeveelheden vaak al voldoende voor de bemesting van de gewassen. Iedere plant heeft een eigen behoefte aan voedingsmiddelen, dus volg hiervoor altijd de instructies op de verpakking. Omdat Guano zoveel voedingsstoffen bevat kan het zowel bij zaailingen (niet bij zaden!) als in de groeifase toegediend worden.
Guano mest is verkrijgbaar in verschillende vormen:
- Korrels
- Pellets
- Poeder
Let goed op dat alle variaties een eigen samenstelling kennen. De verschillen in concentraties van de verschillende voedingsstoffen zorgt er dus voor dat ook iedere soort een eigen dosering kent. In alle variaties wil je de meststof gebruiken ín de bodem. Strooi het middel in een plantengat voordat je de gewassen uitplant, verwerk het in de grond bij de bodembewerking of los het middel op in water om het vloeibaar te kunnen toedienen. Let op dat je het middel daarna ruimschoots bewaterd, om chemische verbranding aan de wortels te voorkomen.
Redenen om voor een andere meststof te kiezen
Ondanks het feit dat Guano mest veel voordelen biedt, kent het ook een aanzienlijk aantal nadelen. Overweeg daarom vooraf goed of dit het juiste type mest is dat jij wilt gebruiken in de moestuin. Guano is een natuurlijk product en moet dus uit de natuur gewonnen worden. Voorheen werd dit nog wel machinaal gedaan, maar de huidige regelgeving heeft dit inmiddels al verboden. Nu wordt met menselijke kracht, in plaats van grote machines, de meststof ingewonnen. Dit betekent wel dat de huisvesting en broedplaatsen van de dieren verstoort wordt. Met name voor vleermuizen die voornamelijk in grotten verblijven heeft dit een grote impact op hun broedplaatsen en uiteindelijk de biodiversiteit en het ecosysteem.
Niet geheel onbelangrijk: Guano mest is een relatief prijzige meststof. Doordat het ingewonnen wordt op bepaalde eilanden in de Grote Oceaan en bijvoorbeeld Peru duwen de handmatige inwinning en de transportkosten de prijs flink op. Ook het verdwijnen van belangrijke afzettingen waar het product gewonnen werd zorgt er voor dat dit product schaarser wordt, en dus duurder.
Tot slot kan Guano een giftige uitwerking hebben. Bij direct contact bij zowel mens als dier kan het een bijtend effect hebben. Pas daarom extra goed op wanneer je dit product gebruikt. Het gebruik van handschoenen en eventueel een veiligheidsbril is dan ook aan te bevelen. Heb je huisdieren die in de moestuin (kunnen) komen? Laat dit middel dan links liggen. Wanneer het aan de pootjes van de dieren komt en ze hier vervolgens aan likken kan het grote problemen opleveren.
Nee. Ondanks het feit dat Guano niets meer of minder is dan dierlijke uitwerpselen heeft het geen onaangename geur. Ook tast het de smaak van de gewassen niet in negatieve zin aan.
Door de hoge concentratie voedingsstoffen in Guano mest kan dit bij overdosering schadelijk zijn voor planten. Met name de wortels zijn vatbaar voor chemische verbranding door mest. Volg daarom altijd nauwgezet de instructies op de verpakking op.
Neem de instructies voor het gebruik van Guano altijd nauwgezet in acht. Het middel kan namelijk giftig zijn voor zowel mens als dier. Heb je dus loslopende dieren in de moestuin lopen kies dan bij voorkeur voor een ander soort mest.
Guano mest is een fijn product om te gebruiken omdat het door de samenstelling een complete meststof is. Maar er kleven ook een aantal nadelen aan het gebruik van deze mest. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven te vinden, omdat Guano gelijkwaardig is aan minerale kunstmeststoffen. Denk bijvoorbeeld aan Patentkali, Vinasse-kali en Kaliumsulfaat.
