Uien zijn een van de gewassen waar je lange tijd van kunt eten. Teel je er genoeg in de moestuin, dan kun je er wel 6 tot 12 maanden van eten: jaarrond eten uit eigen tuin dus!
De sleutel tot het verhogen van de houdbaarheid van uien is het correct drogen. Zijn de uien goed gedroogd, dan kun je ze zes tot twaalf maanden gebruiken.
Er zitten een paar haken en ogen aan het drogen. Met deze tips heb je binnen no time de gewassen geoogst en gedroogd!
Wanneer zijn uien klaar om te oogsten?
Vanaf begin juli kun je controleren of de bollen beginnen te groeien. Waar je ze gezaaid of geteeld hebt kun je in de grond voelen of de bol inmiddels gevormd wordt.
In principe kun je beginnen met oogsten vanaf het moment dat de bollen gevormd worden. Wil je de ui jaarrond kunnen gebruiken dan wacht je bij voorkeur tot de groei van de bol is gestopt. Dit kun je makkelijk vaststellen.
Zodra de top van de ui beginnen om te vallen heeft de ui haar volwassen grootte heeft bereikt. De ui zal de bladeren afstoten om over te gaan tot het drogen van de bol. Dit herken je aan het vooroverbuigen van de bladeren, ter hoogte van de hals. Het kan zijn dat niet alle uien gelijktijdig beginnen om te vallen.
Een week nadat de bladeren beginnen te buigen kun je de volwassen bollen oogsten. Laat ze niet te lang in de tuin staan waardoor ze blootgesteld worden aan verschillende weersomstandigheden.
Uien oogsten
De ui wortelt niet diep in de grond. Dit maakt het makkelijk om ze uit de grond te krijgen. Je kunt ze makkelijk los trekken, maar je kunt ze ook eenvoudig uit de grond lichten met een riek. Verwijder vervolgens zo veel mogelijk aarde van de bollen. Gebruik hiervoor een zachte borstel. Teel je verschillende soorten uien? Zorg er dan goed voor dat je ze uit elkaar houdt en eventueel per bak of krat labelt.
Uien zijn fragiel en vormen makkelijk beurse plekken. Oogst en verplaats daarom altijd voorzichtig!
De bollen uit de grond hebben nog niet het dunne, vloeiachtige buitenlaagje wat je kent van de gemiddelde ui. De ui wil je eerst laten drogen voor een optimale smaak. Alhoewel je de ui ook direct uit de grond kunt gebruiken! Het drogen van ui zorgt er voor dat de buitenste laag uitdroogt en zo de ui langer houdbaar blijft.
Een ideale manier om uien te drogen is door het gebruik van een metalen stellage. Niet het type met dichte ligplanken, maar horizontale open rekken waar de bollen op kunnen liggen. Hierdoor is de luchtcirculatie rondom de ui optimaal en kan deze rondom goed drogen. Zorg voor een overdekte plaats waar je de ui kunt laten drogen zodat ze beschermd zijn tegen regen. Dit kan bijvoorbeeld onder een veranda of afdak zijn. Een schuur of garage is ook mogelijk, maar zorg wel voor voldoende luchtstroom rondom de uien. Zorg er voor dat ze niet in direct zonlicht liggen te drogen.
Laat de bladeren aan de ui zitten als je gaat starten met drogen. Om de bol af te sluiten buig je de bladeren om, maar verwijder je ze niet. Leg de bollen vervolgens plat of ondersteboven op het rek. Laat de ui vervolgens op deze manier vier tot zes weken drogen. Zodra de top droog is en de buitenste schil goed droog is kun je de uien klaarmaken voor de opslag.
Heb je geen metalen stellage of rek waarop je de bollen kunt drogen kies dan voor het hangend drogen van de uien. Bind de bladeren samen met een stuk touw en hang deze (overdekt) te drogen.
Klaarmaken voor opslag
Is je opbrengst relatief klein en wil je de uien vrij snel gebruiken? Neem de uien dan mee naar binnen en bewaar ze in een schaal. Heb je een flinke voorraad bewaar ze dan in een (stapelbaar) krat of doos. Verwijder met de snoeischaar de wortels. Knip vervolgens de bladeren af, waarbij je ‘de nek’ zo’n 2,5 cm boven de hals laat zitten.
Uien bewaar je bij voorkeur op een koele en donkere plaats. De ideale bewaartemperatuur is 1 tot 5°C. Koud, maar net niet op vriestemperatuur dus. Een ideale plaats om de uien te bewaren is de kelder.
Hoe lang kun je uien bewaren?
In de meest ideale omstandigheden kun je uien tot een jaar lang bewaren. Hierbij is het wel belangrijk om te weten welk soort ui je hebt. Sommige soorten bevatten veel water, en zijn daarom niet zo lang houdbaar. Deze kun je circa drie maanden bewaren. De bewaarvariëteiten kun je langer bewaren. In ieder geval 6 tot 9 maanden en in de meest ideale omstandigheden zelfs tot een jaar.
Het kan wel eens voorkomen dat uien eerder gaan ontspruiten of rotten. Controleer daarom met regelmaat de voorraad, het liefst wekelijks. Rottende uien wil je zo snel mogelijk verwijderen, om de rest van de oogst niet te laten aantasten. Je kunt deze uien zonder problemen aan de composthoop toevoegen.
Begint de ui te ontkiemen, gebruik deze dan zo snel mogelijk. Je herkent een ontkiemende ui aan groene stengels die beginnen te groeien uit de top. Zijn er meerdere uien die ontspruiten? Dan kun je er ook voor kiezen om deze alvast te schillen en snijden zodat je ze daarna in de vriezer kunt bewaren.
Als je een deel van de gesneden ui over hebt kun je deze bewaren in de koelkast. Bewaar deze maximaal vijf dagen, maar controleer altijd voor gebruik of de ui niet is verkleurd of kleeft. In dat geval kun je de ui niet meer gebruiken. Na een dag of drie zal de smaak en de vitamines in de ui afnemen.
Bij voorkeur bewaar je de uien in een afgesloten krat of kist. Heb je deze niet, dan kun je uien in een geperforeerde papier zak bewaren. Kies geen plastic of stoffen zak om rotting tegen te gaan.
Gepelde uien kun je prima in de koelkast bewaren. Ongepelde uien bewaar je liever op een koele en donkere plaats. De reden hiervoor is dat de ui makkelijk vocht opneemt, waardoor de houdbaarheid afneemt.
Verse uien uit eigen tuin zijn heerlijk smaakvol en de houdbaarheid is goed. Wil je nog langer van je eigen geteelde uien genieten of ze anders gebruiken dan vers door je gerechten? Lees dan vooral eens het artikel over het fermenteren van groenten of maak de uien in om te wecken. Deze bereidingsmethoden zijn ook uitermate geschikt voor beschadigde uien. Een heerlijk alternatief voor het gebruik van verse uien en extra smakelijk in de koudere maanden!
