Ben je klaar met het kopen van dure kruiden in de supermarkt? Je kunt heel makkelijk zelf je eigen kruiden kweken: binnen of buiten, veel verschillende soorten of maar één; het kan allemaal. Zelfs wanneer je weinig ruimte hebt.
Ieder kruid heeft eigen wensen voor de juiste pot. Sommige kruiden hebben de voorkeur voor een meer droge of vochtige grond, andere hebben korte of lange wortels en ieder kruid heeft een eigen behoefte qua zonlicht.
Het grote voordeel aan kruidenplantjes is dat je ze niet alleen in de moestuin kunt planten maar ook goed in potten kunt houden. Zo kun je het hele jaar door gebruik maken van je eigen kruiden. Hou wel rekening met de basisbehoeften van de plantjes, dan kun je eindeloos genieten van je eigen gekweekte kruiden!
Klik direct naar wat je zoekt
De beste pot voor kruiden
Het grote voordeel aan het kweken van kruiden is dat je met zo veel of zo weinig ruimte als je hebt al kunt starten. Kweek je kruiden in de moestuin, op het balkon of zelfs binnen; het kan allemaal. Er zijn wel een aantal factoren om rekening mee te houden voordat je begint, zoals het soort pot wat je gebruikt. Je hebt verschillende opties:
- Geglazuurde keramieken potten: deze vind je in vele soorten en maten. Het grote voordeel aan deze keramieken potten is dat ze vaak goed passen in een interieur omdat er altijd wel een te vinden is die in jouw interieur past. Let wel op; deze potten zijn over het algemeen wel prijzig en vrij zwaar van gewicht.
- Terracotta potten: de pot die je in vrijwel ieder tuincentrum vindt. Ook bij de terracotta potten heb je ruim keus in maat. Hou er wel rekening mee dat de grond in deze potten snel uitdroogt en dat het materiaal vrij poreus is. Deze potten zijn uitermate geschikt voor het kweken van citroenmelisse en lavendel.
- Plastic potten: misschien niet altijd even stijlvol, maar goedkoop zijn deze potten wel. Hou er bij deze potten rekening mee dat invloeden van buitenaf, zoals zon en temperatuurwisselingen, impact kunnen hebben op het materiaal waardoor ze minder lang mee gaan. Kies bij voorkeur een plastic pot met drainagegaten (of boor ze makkelijk zelf) omdat plastic potten de neiging hebben de grond lang vochtig te houden. Rozemarijn en koriander geven de voorkeur aan plastic potten.
- Metalen potten: de meest duurzame keuze is de metalen pot. Ook deze optie brengt een paar aandachtspunten met zich mee. Deze potten zijn over het algemeen redelijk duur en hebben vaak geen drainagegaten. Pas op dat je deze pot niet in de direct zon zet: zo wordt de pot te heet en loop je kans op beschadigingen aan de wortels!
Los van het materiaal van de pot heb je ook nog de keuze uit verschillende soorten potten. Zo heb je speciale potten met bewateringssysteem: ideaal voor als je nogal eens vergeet je kruiden water te geven. Dankzij deze potten hoef je maar eens in de zoveel tijd (afhankelijk van de pot) water toe te voegen. De bewatering regelt de pot vervolgens zelf. Gebruik deze potten alleen voor kruiden die van vochtige grond houden.
Weinig ruimte? Overweeg dan een speciale vensterbankpot. Deze zijn speciaal op maat gemaakt om in een vensterbank te plaatsen. Ook geen ruimte in de vensterbank? Dan zou je nog kunnen kiezen voor een hangpot. Vooral wanneer je weinig ruimte hebt zijn hangpotten aantrekkelijk om te gebruiken. Let hierbij wel op dat de grond in deze potten over het algemeen sneller uitdroogt en het daardoor noodzakelijk is om met regelmaat water te geven.
Dragon, bieslook, tijm en oregano zijn het best geschikt voor ondiepe potten door hun korte wortelgestel.
Welke potmaat heb je nodig?
Heb je bepaald welk soort pot je wilt gaan gebruiken, dan moet je nog weten welke grootte je nodig hebt. De potmaten voor kruidenplantjes zijn onder te verdelen in grofweg drie maten:
- 15cm: deze gebruik je voor dwergvariëteiten zoals tijm of bolbasilicum. Doordat de pot relatief klein is, is het wel belangrijk om met regelmaat het vochtgehalte van de grond te controleren
- 20-30cm: dit is de beste gemiddelde maat. Kleinere plantjes zullen de pot vullen om tot volwassenheid te komen
- 30-45cm: de beste keus voor kruiden met diepe wortels zoals peterselie en citroengras. Als je meerdere kruidenplanten samen wilt kweken dan heb je ook minimaal deze maat pot nodig. Hou er wel rekening mee dat verschillende soorten kruiden verschillende wensen hebben voor wat betreft zonlicht en vocht.Kies voor jouw kruidenplant(en) de beste soort en maat pot. Onthoud hierbij wel: des te groter de pot, des te lastiger verplaatsen!
Het belang van drainage voor kruiden
Vooral bij kruidenplanten is het belangrijk om een pot te kiezen met voldoende drainagegaten. Heb je een pot zonder deze gaten, kijk dan of je ze er zelf in kunt boren of kies voor een plastic potje met drainagegaten die je in de sierpot kunt plaatsen. Slechte drainage veroorzaakt namelijk een zuurstofarme omgeving: dit leidt tot wortelrot met afsterving van de plant tot gevolg. Wil je zelf gaten in de pot boren kies dan voor een terracotta of keramische pot en maak de gaten met een steenboor. Maak minimaal 3 drainagegaten voor een goede afwatering. Plaats vervolgens een opvangbak onder de pot om het overtollige vocht op te vangen.
Het belang van goede potgrond
Net als bij alle planten en gewassen is een gezonde bodem cruciaal, ook voor kruiden. Goede potgrond bevat voldoende voedingsstoffen, kan vocht opnemen om af te geven aan de wortels en biedt genoeg drainage om wortelrot te voorkomen.
In het tuincentrum zijn kant-en-klare zakken potgrond voor kruidenplanten verkrijgbaar. Maar je maakt het ook makkelijk zelf. Meng drie gelijke delen kokosgrond, compost en perliet (of vermiculiet) voor een goede grond voor de kruidenplantjes.
Schaf je kant-en-klare potgrond voor kruidenplanten aan? Let dan op de volgende eigenschappen:
- Houdt vocht vast
- Bevat een stof die voedingsstoffen vasthoudt en gereguleerd afgeeft (zoals vermiculiet of perliet)
- Draineert
- Steriel en vrij van onkruidzaden
Verschillende soorten grond zijn geschikt voor kruidenplanten:
- Potgrond: is het makkelijkst verkrijgbaar. Potgrond is een mix van veenmos, pijnboomschors en perlief of vermiculiet
- Veenmos: heeft een natuurlijk lage pH, het houdt vocht vast van 10 tot 20x het eigen gewicht en draineert goed
- Kokosvezel: is duurzaam, pH neutraal, bevordert groei van nuttige bacteriën en is rijk aan hormonen en biostimulantia
- Perliet: een mineraal afkomstig uit vulkanen. Perliet verhoogt de beluchting en drainage
- Vermiculiet: heeft een groot vermogen om vocht en voedingsstoffen op te slaan en gereguleerd af te geven en heeft een goede drainage
Gebruik géén tuinaarde voor je kruidenplantjes! Tuinaarde is te compact voor kruidenplantjes in potten: de drainage is slecht, de opname en afgifte van voedingsstoffen is niet optimaal en hierdoor is de kans dat je plantjes het overleven klein.
Hou je kruidenplanten in leven
Net als iedere plant hebben ook kruidenplantjes specifieke wensen met betrekking tot het onderhoud. Volg deze belangrijkste stappen en je kunt eindeloos genieten van je eigen vers gekweekte kruiden!
Zorg voor minimaal 8 uur zonlicht. Ieder kruid heeft eigen wensen met betrekking tot het aantal uren zonlicht, maar acht uur is een goed gemiddelde. Geeft daarnaast genoeg, maar niet teveel, water. Geef niet standaard op hetzelfde moment water, maar weet wanneer de plant vocht nodig heeft. Voel, op zo’n twee centimeter diepte in de grond of deze nog vochtig is. Zo niet, dan is het tijd om te bewateren. Is de grond nog vochtig, dan heeft de plant nog voldoende water
Zorg voor voldoende voedingsstoffen. wees altijd voorzichtig bij het bemesten van kruidenplanten. Kruidenplanten moeten erg zuinig bemest worden. Geef je teveel, dan neemt de bladgroei toe, waarmee de smaak afneemt. Gebruik daarom altijd een speciale meststof voor kruiden en bij voorkeur een organische stof in vloeibare vorm of een in water oplosbare meststof.
En tot slot – oogst regelmatig. Wanneer je met regelmaat kruiden oogst bevorder je een krachtige groei van de plant. De beste smaak van kruiden krijg je door te oogsten vlak vóór het kruid gaat bloeien. Heb je te veel oogst om gelijktijdig te gebruiken? Overweeg dan om de kruiden te drogen, zodat je jouw eigen kruiden langer kunt blijven gebruiken. Alles over het drogen van kruiden lees je hier.
Nee, noodzakelijk zijn ze niet, maar wel nuttig. Zo voorkom je teveel vocht in de grond waardoor wortelrot kan optreden.
Het is mogelijk om verschillende soorten kruiden in dezelfde pot te kweken. Houd hierbij wel rekening met plantspecifieke wensen, zoals hoeveel vocht de kruiden nodig hebben en hoeveel uren zonlicht ze moeten hebben. Komen deze eisen overeen, dan kun je de kruidenplanten samen kweken.
Gebruik jij kruiden niet alleen in je gerechten maar drink je ook vaak kruidenthee? Lees dan hier alles over het aanleggen van je eigen kruiden-theetuin.