Het is je vast wel eens overkomen: van de ene op de andere dag tref je een wit laagje op de aarde in je pot. Gelukkig is het niet direct schadelijk voor het gewas, maar het is wel een teken om direct aan de slag te gaan.
De voornaamste redenen voor schimmel in (pot)grond zijn vochtige grond, te weinig luchtcirculatie en een gebrek aan zonlicht. Nog twee oorzaken kan het gebruik van oude of onzuivere potgrond en het gebruik van organische mest zijn.
Gelukkig zijn de eerste tekenen van schimmel niet direct funest voor je gewassen. Los het probleem op en voorkom dat je nogmaals schimmel op de grond krijgt. Met deze tips zie je het niet meer terug!
Hoe wordt schimmel veroorzaakt?
Zichtbare schimmel is een natuurlijk signaal dat de grond en de plant aandacht nodig hebben. De onderliggende redenen zijn namelijk teveel vocht, te weinig lucht en een gebrek aan licht. Deze invloeden zijn schadelijk voor je gewassen, deze vorm van schimmel zijn dat gelukkig een stuk minder.
Schimmel gedijt het best in vochtige omstandigheden. Het zal dan ook niet verbazen dat met name en watertoegift een belangrijk punt is bij het voorkomen van schimmel op de (pot)grond. Iets minder bekend is het feit dat schimmel ook kan ontstaan bij een tekort aan voedingsstoffen. Probeer dus altijd het advies te volgen en de plant op tijd extra voedingsstoffen te geven.
Op potgrond tref je voornamelijk saprofytische schimmel aan. Een soort die niet schadelijk is, maar waar je natuurlijk wel vanaf wilt. Je herkent deze soort aan de witte kleur en pluizige verschijning.
Het is goed om te weten dat schimmels onderdeel zijn van het bodemleven en je deze dus nooit 100% kunt uitroeien. En dat zou je ook niet moeten willen. Schimmels hebben namelijk een belangrijke invloed op de bodemeigenschappen. Zonder deze toevoeging zouden de planten vatbaarder worden voor ziekten en verslechtert de structuur van de bodem. Daarnaast helpt de saprofytische schimmel bij het afbreken van niet-levend materiaal om de grond te verrijken.
Desondanks wil je de schimmel zo snel mogelijk verwijderen van de grond. Buiten kunnen de sporen namelijk makkelijk meegenomen worden door de wind, waarmee andere planten en stukken grond makkelijk ook last kunnen krijgen van schimmelvorming. Laat je het te lang zitten dan zal je zien dat de plant gele bladeren krijgt en uiteindelijk zullen verwelken of afsterven.
Schimmel aanpakken en voorkomen
Aanpakken
Ben je al te laat en heeft de schimmel zich al genesteld? Gelukkig kost het weinig energie om de schimmel te verwijderen.
Bij voorkeur draag je een mondmasker bij het werken met schimmels. Deze kunnen namelijk schadelijk zijn waardoor ademhalingsproblemen en luchtweginfecties kunnen ontstaan. Haal de schimmel en aangetaste stukjes grond uit de pot en gooi dit weg.
Om schimmelgroei te stoppen kun je kiezen voor een natuurlijke fungicide. Gemalen kaneel is hier een prima voorbeeld van. Strooi een dun laagje over de potgrond en zorg voor een gelijkmatige verdeling.
Wacht even met water geven. Zodra de bovenste 5 centimeter aarde droog is (dit voel je heel eenvoudig met je vingertoppen) dan kun je weer water gaan geven.
Zet de plant eerst op een zonnige plek! Zo kan het overschot aan vocht in de grond makkelijker verdampen en droogt de plant beter. Is het mooi weer? Dan kun je er ook voor kiezen om de plant (tijdelijk) buiten te zetten.
Voorkomen
- De juiste pot kiezen
Het belangrijkste om op te letten bij potten is de drainage. Dit is cruciaal bij het voorkomen van schimmel op de grond. In de meeste gevallen beschikken de mooie beschilderde en trendy potten niet over drainagegaten. Mooi in het interieur, maar zonde als je iedere keer geconfronteerd wordt met schimmel! Kun je het toch niet voorkomen en wil je een pot zonder drainagegaten gebruiken? Voeg dan wat klei- of hydrokorrels toe voordat je de pot vult. Hiermee verklein je ook de kans op wortelrot bij de planten. - Niet teveel water geven
Schimmel groeit goed op vocht. Pas daarom op met het geven van teveel water. Je kunt dit makkelijk controleren door met een vinger in de grond te voelen. Is de grond op zo’n drie centimeter diepte nog vochtig? Wacht dan nog even met bewateren. Al is het oppervlakte van de grond droog, bij de wortels kan nog genoeg vocht aanwezig zijn. Geef pas weer water als de grond op vijf centimeter diep droog aanvoelt. - Voldoende luchtcirculatie
Om schimmels en andere ziekten te voorkomen is een goede luchtcirculatie erg belangrijk. Buiten is dit makkelijker te realiseren dan binnen, maar ook daar moet je opletten op ‘windstille’ gebieden. Tussen hogere gewassen komt bijvoorbeeld een stuk minder wind. Heb je de zaailingen nog binnen staan? Dan kun je er voor kiezen om een paar uur per dag een ventilator aan te zetten bij de plantjes. Dit helpt overigens ook om sterkere planten te ontwikkelen, omdat de steeltjes al wennen aan de kracht van wind. - Zorg voor voldoende licht
De makkelijkste manier om schimmel te voorkomen is genoeg licht. Schimmel houdt, naast vocht, ook van donkere plaatsen. Zorg er daarom voor dat zowel de plant als de grond genoeg licht krijgt om schimmel te voorkomen. - Hou de grond schoon
Binnen heb je er weinig last van, maar buiten is dit nog wel een punt van aandacht. Heb je last van bijvoorbeeld bladeren in de tuin? Haal deze uit de potten en kweekzakken (tenzij je dit als mulchmateriaal gebruikt). Bladeren kunnen namelijk door bepaalde weersinvloeden gaan rotten. Schimmel voedt zich aan ontbindend plantaardig materiaal, dus een extra risico voor schimmel in de pot!
Beschimmelde potgrond kun je nog gebruiken, maar liever niet voor het ontkiemen van zaden. Hier gebruik je beter schone grond voor. Als er schimmel in de zak potgrond opgekomen is voeg dan eenvoudig wat verse compost toe en laat het mengsel twee dagen buiten luchten. Daarna is deze grond prima te gebruiken voor het verplanten of aanvullen van potten.
Het wordt wel eens geadviseerd om schimmel te bestrijden met azijn. Voor de schimmel een prima oplossing, voor de grond en de gewassen een stuk minder prettig. De zuurtegraad van azijn is namelijk voor de meeste planten te heftig, waardoor het wortelgestel aangetast wordt. Gebruik in plaats van azijn liever kaneel, dit is een veilige manier om schimmel te bestrijden.
Heb je de schimmel verwijderd en bovenstaande stappen gevolgd? Schimmel wordt veroorzaakt door deze omstandigheden. Blijf dit dus goed in de gaten houden om deze nare witte pluis ook in de toekomst te voorkomen!
