Heb je weinig ruimte of heb je een stadstuin maar wil je toch je eigen groenten verbouwen? Dat kan! Kweekzakken zijn hier een ideale oplossing voor. Alles wat je wilt weten over telen in zakken (ten opzichte van bakken) lees je hier.
Kweekzakken voorkomen potgebonden wortels. Door de luchtige omstandigheden bevorderen de grow bags een gezonde groei van het wortelgestel. Een fijn bijkomend voordeel is dat je makkelijk gewasrotatie toe kunt passen in losse kweekzakken, waarmee je het risico op ziektes verkleint.
Of je nu extra ruimte in de moestuin nodig hebt of wilt moestuinieren op het balkon; kweekzakken maken het makkelijk om je eigen groente en fruit te telen. En staan ze toch in de weg? Dan pak je ze eenvoudig op en verplaats je ze naar een andere plaats. In ieder geval de moeite waard om eens uit te proberen!
Klik direct naar wat je zoekt
De voordelen van kweekzakken
Het gebruik van kweekzakken biedt veel verschillende voordelen. In eerste plaats is het natuurlijk erg makkelijk wanneer je geen tuin hebt om toch je eigen gewassen te kunnen telen. Met kweekzakken creëer je makkelijk extra ruimte in de tuin of op het balkon. Heb je teveel voorgezaaid voor de vaste moestuin? Met een paar kweekzakken zorg je snel voor extra capaciteit.
Heb je geen onbeperkte ruimte in de moestuin dan is het lastig om gewasrotatie aan te houden. De meeste soorten komen dan al snel ieder jaar op dezelfde plaats in de moestuin te staan, met alle gevolgen van dien. Door het gebruik van kweekzakken kun je eenvoudig bepaalde soorten, zoals tomaten en paprika’s, verplaatsen zodat je ziektes en plagen kunt voorkomen. Daarnaast draagt dit ook bij aan een gezonder bodemleven en een optimale biodiversiteit.
De zakken zijn makkelijk te plaatsen en te verplaatsen. Daarnaast kies je makkelijk de juiste kweekzak uit voor jouw ruimte, want ze zijn in verschillende soorten en maten te vinden, bijvoorbeeld bij Bol.com. Zorg er wel altijd voor dat de maat past bij het gewas wat je wilt telen!
Naast dichte kweekzakken bestaan er ook kweekzakken met luikjes aan de zijkant. Ideaal om met name wortelgewassen te controleren en te oogsten. Omdat je geen gereedschap hoeft te gebruiken om de gewassen uit de grond te halen loop je minder kans op beschadigen van de teelt. Met winterharde gewassen (zoals sommige aardappel- en wortelsoorten) kun je er zelfs voor kiezen om de gewassen in de kweekzakken te laten staan totdat je ze werkelijk gebruikt. Zo geniet je langer van je eigen verse teelt!
In de volle grond kan het een uitdaging zijn om de bodemkwaliteit in optimale conditie te houden. Werk je met aparte kweekzakken dan ben je vrij om de gewenste grondsoort te gebruiken voor een zo goed mogelijk resultaat.
Kweekzak of plastic pot?
Naast kweekzakken kun je natuurlijk ook kiezen voor plastic potten om de gewassen in te telen. Hier zitten wel aanzienlijke verschillen in. Kies vooral de voor jou beste optie.
Heb je wel eens gehoord van wortelgebonden of potgebonden wortels? Dit fenomeen kom je tegen bij teelt in potten. Als de wortels de rand bereiken blijven ze doorgroeien. Zo cirkelen ze de pot rond. De uitdaging hierbij is dat de wortels steeds minder water en voedingsstoffen kunnen opnemen. Blijft de plant te lang in de pot dan zal de plant uiteindelijk afsterven. Dit risico zie je vaker bij meerjarige gewassen en minder bij eenjarige teelt.
In kweekzakken krijg je hier niet mee te maken. Bereiken de wortels de rand, dan stoppen de wortels met groeien. Door de samenstelling van de kweekzak kan er lucht door de wand komen. Bereiken de wortels de wand (en dus het lucht) dan stoppen zij met groeien in die richting. Een bijkomend voordeel is dat de grond in de kweekzakken hierdoor luchtiger is, wat het wortelgestel van de plant ten goede komt.
Kies de beste kweekzak
Kweekzakken kom je met name in twee verschillende soorten tegen. In eerste plaats de kweekzakken gemaakt van polypropyleen: een zware landschapsstof. De tweede soort is gemaakt van polyethyleen, een soort gerecyclede plastic. Beide soorten zijn goed te gebruiken voor het moestuinieren. Het grootste verschil is dat de bodem in plastic kweekzakken langer vochtig blijft en de gewassen in de stoffen zakken dus vaker wat water nodig hebben. In de meeste gevallen zijn de plastic zakken ook voorzien van drainagegaten om de afvoer van water te reguleren. Zitten deze er niet standaard in dan kun je er eventueel voor kiezen om zelf gaten te prikken in de zak.
Let bij aanschaf van kweekzakken altijd op de kwaliteit. Zoals bij zoveel geldt: goedkoop is vaak duurkoop. Ook bij kweekzakken. Eén van de zaken om op te letten is de bevestiging van handvaten. Zijn deze los op de zak genaaid? Dan houden ze het waarschijnlijk minder lang vol dan wanneer de handvaten onderdeel zijn van de kweekzak. Kun je er vanuit gaan dat je de zakken met regelmaat wilt verplaatsen? Let dan ook op stevige naden en eventueel een verstevigde bodem.
TIP: Wil je de zakken met regelmaat kunnen verplaatsen? Kies dan voor een plateau met wieltjes waar je de zakken op kunt plaatsen.
Heb je een kleurrijke tuin en wil je dat de kweekzakken daar bij passen? De kweekzakken zijn tegenwoordig in allerlei soorten, maten en ook kleuren beschikbaar. Let wel even op de volgende punten voordat je die trendy kweekzak aanschaft:
- Zwart is de meest voorkomende kleur kweekzak. En dat is met reden. Zwart absorbeert warmte. Dit stimuleert de groei van het wortelgestel en zal voor sterkere planten zorgen (Let wel op dat de grond dus ook makkelijker uitdroogt!). Ook ideaal dus als er onverwacht nog lage temperaturen gehaald worden ’s nachts.
- Let op bij lichte kleuren. Wil je een lichte kleur kweekzak gebruiken zorg dan in ieder geval voor een dik materiaal. Wortels willen namelijk niet blootgesteld worden aan licht, dan zal de groei stoppen. Lichte kleuren laten licht goed door, dus probeer met het juiste materiaal te voorkomen dat dit invloed heeft op de wortels.
Ga je op zoek naar kweekzakken dan merk je al snel dat er voor ieder wat wils is. Zakken die hoger zijn dan dat ze breed zijn en andersom, ronde zakken, langwerpige zakken… Maar welke kies je?
Bepaal vooraf welke gewassen je in de kweekzakken wilt telen. Kies je voor oppervlakkig wortelende gewassen zoals uien, sla of knoflook? Dan kun je makkelijk een brede ondiepe kweekzak gebruiken. Logischerwijs kies je voor een diepere kweekzak bij wortelgewassen zoals wortels of aardappelen. Niet alleen kun je zo de nodige afmeting bepalen, maar het kan je ook in de kosten schelen. Qua aanschaf zal het verschil misschien niet aanzienlijk zijn, maar het aantal liters grond wat je nodig hebt kan flink verschillen!
Weet je nog niet helemaal zeker welk gewas je wilt gaan telen of wil je ieder jaar kunnen wisselen? Hou dan als uitgangspunt een minimale inhoud van 20 liter aan. In deze kweekzakken hebben de meeste planten genoeg ruimte om gezonde wortels te groeien.
De beste grond voor in kweekzakken
Ook voor moestuinieren in kweekzakken is speciale grond te krijgen bij de tuincentra. Je maakt het ook makkelijk zelf. De ideale mix voor in kweekzakken is een mengsel van mos, compostmengsel en vermiculiet. Deel deze bestanddelen in gelijke delen (1/3 deel) en vul hiermee de kweekzak. Om de kwaliteit van de grond op peil te houden en verdamping van het water tegen te gaan kun je tot slot een laagje mulch aanbrengen.
Tip! Strooi eerst een laag kleikorrels of grof perliet op de bodem om de drainage in de kweekzak te bevorderen.
De grond uit de kweekzakken kun je meerdere seizoenen gebruiken. Haal de zakken aan het eind van het seizoen leeg, en bewaar de grond. Voeg compost of organische mest toe om de voedingsstoffen in de grond weer op peil te krijgen. Bij voorkeur gebruik je 25% van het totale gewicht grond toe aan compost. Heb je dus 100 liter grond, voeg dan 25 liter compost toe. Zorg er voor dat je de grond in een ruime bak bewaart, zodat het ruimte heeft om uit te kunnen zetten.
De ondergrond waar je de kweekzak op plaatst kan veel verschil maken voor de gewassen. Kies je voor een verhoogde plaats of een terras? Dan kan de grond alleen water opnemen uit regen of uit de gieter of tuinslang. Zet je de kweekzak daarentegen op het gazon dan kan ook het water van de grond opgenomen worden. Let wel op dat kweekzakken mogelijk vlekken kunnen achterlaten op gladde oppervlakken.
Extra aandachtspunten bij kweekzakken
Doordat kweekzakken van ademende materialen gemaakt zijn, is het haast onmogelijk om de planten teveel water te geven. Al het overtollige water wordt makkelijk afgevoerd door de kweekzak heen. Zo heb je dus ook minder last van schimmelvorming! Waar je wel rekening mee moet houden is dat de grond dus wel sneller kan uitdrogen. Om dit te voorkomen kun je er voor kiezen om een extra laagje mulch bovenop de grond te plaatsen. Dit is geen garantie dat je minder vaak water hoeft te geven, dus blijf dat zeker in de gaten houden!
Wil je klimplanten telen in een kweekzak? Dat kan prima. De ondersteuning kun je net zo makkelijk in de zak bevestigen als in de volle grond. Kies je voor een grotere ondersteuning dan de kweekzak dan kun je deze ook nét buiten de zak bevestigen. Let wel op dat je dan minder flexibel bent in het verplaatsen van de zakken.
Teel je in de winter? Let dan extra goed op. De kweekzakken staan natuurlijk boven de grond: daardoor zijn de wortels van de gewassen meer vatbaar voor kou dan wanneer je in de volle grond teelt.
Verschillende omstandigheden zullen een uitwerking hebben op kweekzakken. UV-licht, water, warmte en ook vorst kunnen de kwaliteit van de zakken aantasten. Controleer de kwaliteit goed aan het eind van het seizoen of je deze nog een jaar kunt gebruiken of dat het tijd wordt voor een nieuwe.
De meeste aanbieders geven aan dat kweekzakken tot 4 jaar goed blijven voor gebruik. Dit is wel sterk afhankelijk van hoe de zakken gebruikt worden. Laat je deze jaarrond staan of leeg je ze na het seizoen? Ook weersinvloeden zoals UV-licht, warmte en regen kunnen een negatieve invloed hebben op de levensduur van kweekzakken.
De maat van de kweekzak is helemaal afhankelijk van wat je er in wilt telen. Oppervlakkig groeiende gewassen zoals sla en knoflook kunnen al goed in een ondiepe kweekzak geteeld worden terwijl diep wortelende planten zoals komkommer en tomaat minimaal een kweekzak nodig hebben van 20 liter.
Als je de zakken na het zomerseizoen wilt legen en opbergen voor het volgende seizoen zorg dan dat ze goed schoon zijn. De kweekzakken spoel je makkelijk af met de tuinslang of dompel je even onder in een sopje. Aan de lucht laten drogen en klaar!
