In de zomer kunnen de temperaturen in Nederland plotseling flink oplopen en ligt droogte op de loer in de moestuin. Tijd om water te geven dus! Maar hoeveel water geef je, wanneer geef je het beste water en hoe kun je voorkomen dat de grond uitdroogt, ook tijdens langere perioden van droogte?
Langere perioden van regen gevolgd door perioden van droogte is funest voor de gewassen. Een flinke scheut water na langere tijd droogte kan stress veroorzaken bij planten. Het resultaat? Scheuren in de vrucht, rot in de gewassen of zelfs planten die geen vrucht dragen.
Als je weet hoe je water geeft bij hoge temperaturen of een hittegolf kun je zelfs bij extreme temperaturen de planten tevreden houden. Lees hier je de beste tips en technieken voor het bewateren van je moestuin.
Klik direct naar wat je zoekt
Het belang van water geven
Planten worden slapper wanneer de zon fel brandt en de temperaturen stijgen. Zie je dat de plant in de koelere avonduren weer fier rechtop staat dan is er geen reden tot paniek. De plant beschermt zichzelf overdag namelijk tegen de hitte door slap te gaan hangen.
Controleer voordat je water gaat geven altijd het vochtgehalte in de grond. Dit kan door een vochtigheidsmeter of door zelf te voelen hoe vochtig de grond nog is. Laat je niet leiden door de grond aan de oppervlak, maar voel altijd ongeveer 8 centimeter diep hoe droog de grond daar is. Is de grond nog vochtig genoeg dan kun je het watergeven een dagje overslaan.
De ene plant is natuurlijk de andere niet, daarom is het goed om te weten hoeveel water een plant wil hebben. Vruchtdragende gewassen zoals tomaten en komkommers zijn voorbeelden van planten die graag meer water krijgen. Hou er daarnaast rekening mee waar je planten staan. In een schaduwrijke plaats hebben de gewassen namelijk een stuk minder water nodig dan dat ze in de volle zon staan.
Een tekort aan vocht in de grond kan vervelende consequenties hebben: de oogst valt tegen, planten worden vatbaarder voor plagen en ziekten en de gewassen kunnen hierdoor sneller doorschieten. Geef je daarentegen te veel water, dan liggen problemen als wortelrot en schimmelinfecties op de loer. Vocht trekt ook insecten aan, wat desastreus kan zijn voor de gewassen.
Wanneer water geven in de moestuin?
Water geven bij hoge temperaturen of in de zomerperiode doe je in de ochtend of avond, bij voorkeur ‘s ochtends. Als je ’s avonds water geeft blijft het vocht langer aanwezig en neemt de kans op slakken toe. Ook schimmels en rot liggen op de loer bij vochtige omstandigheden.
Bewater liever om de dag in plaats van dagelijks een beetje. De wortels groeien namelijk omdat ze op zoek gaan naar water. Geef je iedere dag water, dan hebben de planten geen reden om een sterker wortelgestel te creëren. Heb je de planten in potten met schaal staan, geef dan bij voorkeur water via de schaal. Ook dit stimuleert de plant om dieper te wortelen.
In de moestuin komen met name schimmelziekten veel voor. Deze schimmels worden veroorzaakt door vocht. Probeer dus altijd de planten zo droog mogelijk de nacht in te laten gaan, om schimmelvorming te voorkomen.
Heb je gewassen in de tuin staan die liever extra schaduw verkiezen boven direct zonlicht? Het plaatsen van een schaduwnet is een simpele oplossing om direct zonlicht en wind tegen te houden. Hou er wel rekening mee dat vocht in de schaduw minder snel verdampt en deze gewassen dus ook vaak minder water nodig hebben.
Vermijd tijdens erg warme dagen het gebruik van meststof in de moestuin. Deze stof bemoeilijkt namelijk de opname van water door de planten
Hoe hou je vocht vast in de grond?
In de zomer is het lastiger om het water bij de wortels van de plant te krijgen als deze in de volle grond geplant is. De hitte en felle zon kan het water sneller laten verdampen dan dat het water in de grond kan trekken. Om er voor te zorgen dat het vocht dieper in de grond kan trekken en de grond het vocht langer vast kan houden kun je er voor kiezen om de bodem te bedekken met een laagje mulch. Mulch is organisch materiaal zoals cacaodoppen, houtsnippers of hooi. Dit helpt het vocht vasthouden in de grond. Zorg wel voor een paar centimeter ruimte tussen de stam en de laag mulch om ziektes te voorkomen.
Met name tomatenplanten vinden een laagje mulch rond de stam fijn. Leg je een laag mulch van 2 à 3 centimeter dikte rondom de tomatenplanten dan kunnen de wortels wel anderhalve meter diep groeien. Je hoeft deze planten dan een stuk minder water te geven. Gebruik je vermiculiet voor het voorzaaien of in de tuin zelf dan creëer je een goede buffer in de grond. Vermiculiet houdt namelijk het vocht vast en geeft dit gedoseerd af aan de grond. Ideaal dus voor zomerse dagen waarop de temperatuur hoge waarden aantikt!
Welk water geef je?
Het is makkelijk om de tuinslang aan te koppelen, uit te rollen en sproeien maar. Maar wist je dat het beste water dat je de planten kunt geven regenwater is? In regenwater zit veel minder kalk dan in het water wat we uit de kraan halen. Water wat minder kalk bevat kan voedingsstoffen beter oplossen en daarmee doorgeven aan de gewassen. Investeer dus in een goede regenton in het najaar, zodat je in de zomer het beste water aan de planten kunt geven.
Heb je geen regenton? Vul dan vooraf de gieter en zet deze in de zon. Door de opwarming van het water kan het chloor uit kraanwater verdampen.
Planten en zaailingen waarderen lauw water. Koud water direct op of bij de planten gieten kan de bodemtemperatuur verlagen en daarmee de wortelgroei vertragen.
In de zomer kan het stilstaande water in de tuinslang erg heet worden. Laat dus altijd eerst wat water doorlopen en controleer de temperatuur voordat je de tuinslang in de moestuin gebruikt.
De beste manier om water te geven
Als je de zaailingen uitplant in de tuin, geef dan de dag van tevoren een flinke scheut water. Zo haal je de kluit makkelijker los en met minder wortelschade, en hebben de wortels de kans zich vol te zuigen met water voordat ze verplaatst worden. Voeg ook altijd een flinke scheut water toe aan het plantgat.
Je leest vaak dat het bewateren van de bladeren en stengels niet aan te bevelen is met hoge temperaturen, omdat de bladeren dan kunnen verbranden. Maar er zijn meerdere redenen waarom je dit niet wilt doen. Ten eerste is het een verspilling van water omdat het in hoge temperaturen snel verdampt. Daarnaast verhoogt de kans op schimmels en rot als de bladeren bewaterd worden. Geef dus altijd aan de voet van de plant water.
Gebruik je potten voor je kruiden, gebruik dan bij voorkeur een pot van minimaal 30 centimeter diep. Met name de standaard kruidenpotjes uit de winkel zijn te klein om uitdroging bij hoge temperaturen te voorkomen. Kies een grotere pot of bak zodat de wortels genoeg ruimte hebben om voedingsstoffen op te nemen en water op te slaan. Kies altijd voor een pot met drainage, zodat er geen water in de bodem blijft staan en de wortels niet kunnen verrotten.
Prei houdt wat een lekkere douche in de zomerdagen. Op deze manier verdrink je gelijk mogelijke preimotlarven.
De wateropslag van de grond verbeteren
In de zomer is het bewateren van de grond een stuk lastiger. Bij zandgrond spoel je makkelijk de bovenste laag weg en bij leemgrond vormt er een korst op de bovenste laag. Deze observatie leert je een hoop over de kwaliteit van de grond. Om een goede grondkwaliteit te halen hou je rekening met drie factoren:
- Het bodemleven bevordert een goede structuur van de grond. Door de gegraven tunnels kan het water makkelijk de grond in trekken
- De voedingsstoffen en het klei-humuscomplex (CEC). Dit kengetal geeft het aantal nutriënten weer in de grond wat beschikbaar is voor het wortelgestel. Deze nutriënten maken het mogelijk om voedingsstoffen te absorberen en zo het uitspoelen te voorkomen. Dit klei-humuscomplex kun je aanvullen met goede compost.
- In goede grond zit zo’n 25% luchtbellen. Door deze lucht in de grond kan het water makkelijker doorsijpelen en de wortels bereiken. Aangelopen grond bevat een stuk minder lucht waardoor de grond te hard wordt om water door te laten.
Meer weten over de kwaliteit van de grond? Test dan eens de kwaliteit van de grond om te weten hoe de kwaliteit er voor staat en wat je eventueel kunt verbeteren.
Wil je jouw grond verbeteren dan kun je er voor kiezen om bentoniet toe te voegen aan zandgrond of voeg aan kleigrond perliet toe.
Je kunt beide soorten water gebruiken in de tuin, maar planten hebben een voorkeur voor regenwater. Dit komt omdat regenwater geen kalk bevat, in tegenstelling tot kraanwater. Dit kan op lange termijn de pH-waarde van de grond aanpassen.
Een eerste goede indicatie voor vocht tekort is de kracht van de plant. Een plant bestaat voor 95% uit water. Begint de plant te hangen? Grote kans op vochtgebrek. Wil je zeker zijn, voel dan ongeveer 8 centimeter diep in de grond of deze nog vochtig is. Zo niet, dan is het tijd om bij te gieten.
