Heb je grootse plannen maar niet zo veel ruimte? Geen paniek! Er zijn een heleboel miniatuurgroenten die je prima op een klein stuk moestuin kunt verbouwen.
Maximaliseer de ruimte die je hebt met het kweken van miniatuurgewassen. Deze micro-variëteiten zijn niet alleen ruimtebesparend, maar ook erg productief.
Normaalgesproken kun je op een beperkte ruimte vaak maar een paar gewassen kwijt. Met een beetje strakke planning een hoge plant met wat kleinere er omheen. Met miniatuurgroenten haal je veel meer uit de beschikbare ruimte. We zetten de beste keuzes voor je op een rij.
Wat zijn miniatuurgewassen?
Miniatuurgroenten, oftewel babygroenten, zijn groenten die óf onrijp worden geoogst óf compacte variëteiten die een stuk kleiner blijven dan de reguliere gewassen. Het grote verschil tussen de gangbare gewassen en de miniatuurvariant is de plantafstand en het moment van oogsten. Doordat je de dwerggroenten een stuk dichter op elkaar kunt planten kun je meer opbrengst uit de oppervlakte halen dan met de ‘gewone’ rassen.
Dit betekent dat de basis van het moestuinieren hetzelfde blijft. Test vooraf altijd de kwaliteit van de grond om te bepalen welke gewassen succesvol kunnen zijn in de moestuin. Gewassen die een basische grond nodig hebben zullen weinig vruchten produceren op een zure grond en andersom. Zorg dus dat de basis op orde is voordat je de zaden of plantjes aankoopt.
Miniatuurgewassen zijn ideaal om kinderen kennis te leren maken met het moestuinieren!
Wat zijn de beste miniatuurgroenten?
De beste miniatuurgewassen voor jou zijn altijd de soorten die je uiteindelijk ook gaat gebruiken. Het is leuk om eens iets nieuws uit te proberen, maar je wilt niet na afloop met een oogst zitten die je niet gaat gebruiken. Een overzicht van de mogelijke miniatuurgewassen voor jouw tuin op een rij:
Lente-ui
Een groentesoort die je opnieuw kunt laten groeien uit restjes is de lente-ui. De lente-ui is pittig van smaak en doet het goed in zwaardere grond. Zaai de lente-ui slechts een paar centimeter uit elkaar zodat ze niet te dik groeit. De lente-ui is winterhard en schiet niet snel door, dus deze kun je zowel in het voorjaar als in het najaar zaaien.
Mini bindsla
Een must in iedere moestuin: de mini bindsla. Ideaal voor kleinere huishoudens en dagelijks een lekker vers kropje sla. Dit ras zit tussen de romaanse- en kropsla in en is zoet en knapperig van smaak. De mini bindsla kan goed tegen warme, dus ook in de winter is dit soort goed te telen in de vensterbank.
Paksoi
Paksoi is een fijn snelgroeiend gewas. Als je snel wilt kunnen oogsten is de paksoi dus zeker een aanrader. Met een maximale hoogte van 30 centimeter is de paksoi uitermate geschikt voor in de kleine moestuin. Hou er wel rekening mee dat deze plant snel kan doorschieten. Dagelijks controleren is dus geen overbodige luxe!
Parijse wortel
Vooral in zware grond doet de Parijse wortel het goed. Dit ras geeft kleine ronde worteltjes die lekker zoet van smaak zijn. De vrucht wordt zo’n 2,5 à 4 centimeter groot.
Bieten (Babybeat)
Bietjes zijn erg smaakvol uit eigen tuin. Een extra voordeel van bieten is dat ze weinig direct zonlicht nodig hebben, en dus ook in de schaduw goed kunnen groeien. Kies voor een klein ras of neem een regulier ras en zaai deze dicht op elkaar om kleine bietjes te krijgen. De Babybeat is een voorbeeld van een klein soort: deze geeft mooie ronde bietjes met een gladde schil.
Thaise aubergine
Aubergine is één van de soorten die al snel heel groot wordt. Gelukkig is er nu een alternatief: de Thaise aubergine. Deze plant geeft vruchten ter grootte van een golfbal. De aubergine kun je bereiden of rauw eten. Bij voorkeur plaats je deze plant in de kas, want zij houdt van warmte. Met een goede verzorging haal je een grote opbrengst van deze plant.
Dwerg- of Mini-Boerenkool
Een wat vergeten groente is de boerenkool, terwijl dit een erg gezonde groente is. Ook in de moestuin is het een prettig gewas: de boerenkool heeft nauwelijks last van ziekten en groeit snel. De dwerg- of mini variant wordt ongeveer 30 centimeter breed en 30 centimeter hoog. Voor een goede groei voeg je extra compost toe bij het uitplanten. Deze plant kan niet tegen vorst, dus oogst uiterst begin november.
Mini paprika (Tinkerbell)
Hou je van snackpaprika? Kies dan voor het ras Tinkerbell. De vruchtjes zijn ongeveer 30 gram. De mini paprika is een typische kleine plant met een grote opbrengst!
Gele paprika (Biquinho Yellow)
Een mooie sierplant mét een hoge opbrengst is de gele paprika. Dit ras is erg smaakvol. De paprika’tjes zijn knapperig en zoet van smaak. Wil je deze plant binnen telen? Let dan wel op dat je deze handmatig moet bestuiven.
Peper (Birds Eye)
Over het algemeen geldt; hoe kleiner de peper, hoe heter de smaak. Dat geldt zeker voor dit ras. Deze pepertjes worden dan ook veel gebruikt voor het maken van chilipoeder. De pepertjes worden 1 à 2 cm lang en de planthoogte varieert tussen de 30 en 120 centimeter.
Meloen (Minnesota Midget)
Heerlijk in de zomer; meloen! Kies voor het ras Minnesota Midget voor een handbare plant. Deze plant wordt ongeveer 100 centimeter hoog en brengt vruchten voort van ongeveer 10 centimeter groot. Een bijkomend voordeel aan deze plant is dat de vruchten van de plant vallen wanneer ze rijp zijn. Zorg dus wel voor een beschermlaag op de bodem zoals mulch of doek om de vruchten te beschermen tegen beschadigingen.
Dwergstruiktomaat
Natuurlijk mogen ze niet ontbreken in deze lijst: tomaten. Kies voor een (dwerg)struiktomaat voor in de kleine moestuin of pot. De dwergstruik wordt ongeveer 35 centimeter hoog, een struiktomaat ongeveer 50 centimeter. Dieven is bij deze twee soorten niet nodig, maar hou er wel rekening mee dat de plant veel zijscheuten maakt en dus een brede plant wordt. Plaats een stok bij de plant om deze aan op te kunnen binden zodat de plant niet omvalt door het gewicht van de vruchten.
Snackkomkommer (Picolino)
Tegenwoordig vind je ook meerdere verschillende soorten snackkomkommer. Deze vrucht heeft een dunne schil en kan dus in het geheel gegeten worden. De plant heeft wel ondersteuning nodig om te kunnen klimmen en houdt van veel warmte. Oogst de vruchten als ze 8 tot 10 centimeter groot zijn.
Pompoen (Jack Be Little)
De klassieke herfstpompoen is ook in miniatuurvariant verkrijgbaar: Jack Be Little. Deze plant geeft een hoge opbrengst vruchten van ongeveer 8 centimeter breed. Als je deze in pot wilt telen neem dan wel een grote pot voor deze plant. Deze pompoen kan klimmen, maar horizontaal telen is ook een optie.
Muismeloen
De muismeloen wint steeds meer aan bekendheid. De kleine, frisse vruchten hebben de smaak van komkommer met een vleugje limoen. Oogst de vruchtjes bij een grootte van 2 à 3 centimeter voor de beste smaak. Lekker als snack tijdens het moestuinieren of heerlijk fris in de salade te gebruiken. Dit gewas geeft een grote oogst per plant. Let er wel op dat deze klimplant ondersteuning nodig heeft.
Verzorging van miniatuurgroenten
Al deze dwerg-varianten hebben gelijkwaardige verzorging nodig. Hou de volgende uitgangspunten in het achterhoofd bij het telen van miniatuurgroenten.
- Teel je de groenten in de volle grond? Geef dan zo’n tweemaal per week (afhankelijk van de droogte en warmte) water. Als vuistregel kun je aanhouden dat miniatuurgroenten circa één centimeter regen per week nodig hebben. Kweek je de groente in verhoogde bekken, moestuinzakken of potten dan is vaker bewateren nodig om de grond vochtig te houden.
- Ook miniatuurgroenten houden van een laagje mulch rondom de stam. Zo wordt het vocht in de bodem beter vastgehouden en daalt de temperatuur van de bodem minder snel.
- Een goed bemeste grond is prettig voor deze gewassen. Bij voorkeur voeg je vóór het uitplanten organisch materiaal toe aan de bodem. Dan hoef je later niet extra te bemesten. Miniatuurgewassen zijn namelijk al klaar om geoost te worden voordat ze de bodem hebben kunnen uitputten.
- Extra goed opletten: deze dwergvariaties kunnen heel snel hun oogstmoment bereiken. Zijn de vruchten de ene dag nog niet rijp, twee of drie dagen later kan het ideale oogstmoment zomaar voorbij zijn. Controleer dus dagelijks de gewassen om de lekkerste groenten te kunnen eten!
Mogelijkheden buiten het hoogseizoen
Loopt de zomer op z’n eind? Dan kies je er al snel voor om de moestuin leeg te halen en klaar te maken voor de winterperiode. Met miniatuurgewassen kun je het groeiseizoen verlegen omdat je deze ook makkelijk binnenshuis teelt! Door het kleine formaat kun je deze soorten ook makkelijk in potten kweken. Een paar kweeklampen er bij en je kunt langer genieten van je eigen vers geteelde groenten!
Ben je van plan om binnenshuis te gaan kweken? Hou dan wel rekening met de bestuiving. Sommige soorten zijn zelfbestuivend, maar andere hebben een handje nodig. Gebruik hiervoor een wattenstaafje of penseeltje om het stuifmeel over te brengen. Let wel op dat je voor iedere plant een nieuw staafje of penseeltje gebruikt.
Wil je de specifiek gekweekte zaden voor miniatuurgroenten, dan vind je deze niet zo snel bij het plaatselijke tuincentrum. Er zijn meerdere kwekers online te vinden die een scala aan zaden hebben voor miniatuurgewassen. Hou er wel rekening mee dat de meer exclusievere soorten prijziger kunnen zijn dan de reguliere gewassen die je ook vroeg kunt oogsten voor een gelijkwaardig resultaat.
Miniatuurgroenten krijg je door sneller te oogsten of een speciaal ras aan te schaffen wat klein blijft. Doordat je een stuk sneller kunt oogsten, verkort je hiermee ook de oogsttijd. Gemiddeld kun je al binnen 50 tot 80 dagen na het zaaien.
Je hebt geen grote volkstuin nodig om uit eigen tuin (of potten op het balkon) te kunnen eten. Bedenk vooraf goed welke groente je graag eet en maak een planning om je ruimte zo efficiënt mogelijk te kunnen gebruiken. Met deze miniatuurgewassen kun jij ook van je eigen geteelde groente genieten!
