Je hebt het vast wel eens gezien in potgrondmix: kleine witte balletjes in die lijken op balletjes piepschuim. Deze balletjes zijn perliet. Een middel wat veelvuldig gebruikt wordt in grondmixen. Perliet heeft vele toepassingen: als filtratiemiddel en in pleisterwerk kom je het tegen, maar ook veelvuldig in de tuinbouw. Tijd om er achter te komen wat dit witte materiaal is en hoe het te gebruiken.
Perliet is vulkanisch glas. Door een korte verwerkingsperiode ontpopt het tot een veelzijdig materiaal om te gebruiken in de moestuin. Om de vochthuishouding te reguleren, de drainage te bevorderen en de grond luchtiger te maken.
Dit materiaal kan een waardevolle toevoeging zijn aan de moestuin, maar ook aan verhoogde bedden, potten en moestuinbakken. Lees verder hoe je dit middel optimaal kunt gebruiken in de moestuin.
Wat is perliet?
Perliet is een niet-organisch middel. Het is vulkanisch glas wat verwarmd wordt tot over de 800°C waarna het, net als popcorn, uitzet. Hiermee wordt het tot 13 keer groter dan het oorspronkelijke materiaal en ontzettend licht van gewicht.
Bekijk je de het materiaal onder een microscoop, dan zie je minuscule cellen die vocht kunnen absorberen, vergelijkbaar met een spons. Deze cellen zitten aan de buitenkant, waardoor het een uitermate geschikt materiaal is om vocht en voedingsstoffen op te nemen en gereguleerd af te geven aan de bodem. Door deze structuur kan perliet tot vier keer zijn eigen gewicht vasthouden aan water en voedingsstoffen. Ideaal dus voor je moestuingewassen!
Ondanks dat je perliet wel tegen kunt komen in compost is het geen meststof. Ook heeft het van zichzelf geen voedingswaarde voor planten. Met name de structuur is de toegevoegde waarde voor in de tuin; hiermee kan vocht opgenomen worden en wordt de drainage in de bodem bevorderd.
Perliet wordt met name gebruikt om de grond te beluchten. Een goede luchtstroom ondersteunt wormen, nuttige nematoden en andere goede micro-organismen in de bodem, dat op zijn beurt het plantenleven ondersteunt.
De voordelen
Er zijn verschillende voordelen om perliet te gebruiken in de moestuin. Omdat het een niet-organisch materiaal is wordt het niet afgebroken. Hierdoor gaat dit materiaal lang mee in de moestuin. Ook de vorm is constant. Doordat deze niet verandert blijft de functie gelijk, ook op lange termijn.
Perliet is daarnaast pH-neutraal en bevat geen giftige chemicaliën. Het is dus veilig te gebruiken in de moestuin.
En wellicht de belangrijkste voordelen: perliet kan door de structuur water en (een klein deel) voedingsstoffen opnemen en gereguleerd afgeven aan de bodem. Door de open structuur zorgt het daarnaast voor beluchting van de grond.
Door dit materiaal toe te voegen aan de bodem creëer je ruimte in de grond om lucht rondom de wortels te laten circuleren. Dit zal resulteren in een gezonde wortel- en daarmee plantengroei.
Alhoewel perliet en vermiculiet veel gelijkenissen hebben zit er een duidelijk verschil tussen beide materialen. Perliet is poreuzer dan vermiculiet. Hierdoor geeft het makkelijker water af dan vermiculiet. Weet je dus niet welk materiaal je moet kiezen? Neem dan voor planten die van een vochtige grond houden liever vermiculiet. Voor planten die van een meer drogere grond houden kies je bij voorkeur voor perliet. Hierbij is het dus wel noodzakelijk om vaker te controleren of er nog voldoende vocht in de bodem zit.
Perliet gebruiken in de moestuin
Door de specifieke eigenschappen van dit materiaal vind je het met name terug in moestuinen die snel dicht slaan; kleigrond bijvoorbeeld. Perliet verbetert de beluchting en past de bodemstructuur aan. Zo krijg je een luchtig mengsel van grond wat goed vocht kan doorlaten en vermijd je ‘zware’ grond.
Het fijne van dit materiaal is dat het niet afbreekt. Je kunt dus jarenlang genieten van de voordelen van het toedienen! Heb je een zwaardere grond in de moestuin? Vermeng dan een laag van zo’n 5 centimeter perliet door de bovenste 15 tot 30 centimeter grond.
Omdat het de grond luchtig maakt, hebben met name gewassen met diepe wortels baat bij het gebruik van dit middel. Knolgewassen zoals wortels en bieten gedijen beter in een goed luchtige bodem. En natuurlijk niet te vergeten: aardappels!
Tip! Voeg 2 weken voor de oogst van knoflook wat perliet toe aan de bodem. Dit helpt de grond uit te drogen waardoor het oogsten een stuk makkelijker wordt!
Zaaien in perliet
Dit middel wordt vaak gebruikt in potgrond en grondloze mengsels. Met name voor het starten van zaden zie je dit materiaal vaak terugkomen. De positieve eigenschappen, beluchting en vasthouden van vocht, zorgen er voor dat dit middel veel gebruikt wordt bij het ontkiemen van zaden.
Wil je dit middel gebruiken in moestuinbakken of -zakken? Zorg dan voor een gelijkmatige verdeling van grond, veenmos en perliet. Zo krijg je de optimale verhouding voor zuurstof en water in de grond. Veenmos houdt meer vocht vast dan perliet, en het perliet maakt het mengsel droger en verbetert de drainage. Hierdoor maakt deze vermenging samen de perfecte bodemmix voor het gebruik in bakken en zakken.
Gebruik bij het stekken
Door de goede eigenschappen van dit middel is het uitermate geschikt om mee te stekken. Neem een plastic zakje met ziplock sluiting en vul deze voor 1/3 deel met vochtig perliet. Steek de stekjes er tot de eerste knoop in, vul het zakje met lucht en sluit het zakje af. Plaats deze in indirect zonlicht en controleer na 2 à 3 weken. Zodra de wortels zo’n 2 centimeter lang zijn kunnen ze uitgeplant worden.
Perliet kopen
Klaar om zelf aan de slag te gaan met Perliet? Het middel is verkrijgbaar bij de verschillende tuincentra. Ook online vind je een breed scala aan aanbieders. Bij Bol.com vind je de Pokon Bio Perliet. Dit middel is 100% natuurlijk en kun je zowel direct als in een grondmengsel gebruiken. Dit perliet vind je hier op Bol.com.
Omdat dit middel hergebruikt kan worden is het in verhouding veel minder duur dan andere oplossingen voor het beluchten van de grond. Gooi het dus niet zomaar weg, je kunt het lang blijven hergebruiken!
De verschillende maten
| Maat | Nummer | Grootte |
| Super grof | #4 | 2,5 cm |
| Grof | #3 | 1,5 cm |
| Gemiddeld | #2 | 0,5 tot 1 cm |
| Fijn | #1 | 0,3 cm |
Wanneer je perliet aan gaat schaffen let dan goed op welke korrelgrootte je kiest. Ieder formaat heeft zijn eigen toepassingen:
- Super grof en grof: gebruik je alleen in erg zware grond. In kleigrond kan dit soort het waterhoudend vermogen aanpassen.
- Gemiddeld: goede maat voor potplanten, bloembakken en gebruik in de moestuin
- Fijn: gebruik dit soort voor het stekken van gewassen of het ontkiemen van zaden.
Tip! Met name het laatste restant perliet in de zak kan erg stoffig worden. Bevochtig het perliet altijd voordat je het gebruikt en gebruik indien nodig beschermende kleding.
Er wordt wel gezegd dat perliet fluorideverbranding kan veroorzaken. Dit klopt, maar het risico bij commerciële perlietmixen is erg klein.
Gebruik je perliet in potten of bakken, dan kan het zijn dat je de witte korrels plotseling bovenop ziet liggen. Dat komt omdat perliet drijft. Meng het dus goed met de grond voordat je plant, zodat het zo veel mogelijk op de juiste diepte blijft.
Nee, perliet zelf veroorzaakt geen algen of schimmel. Zodra je het vermengt met grond kunnen er wel algen en schimmels in hechten door de structuur van het materiaal.
Heb je gewassen die liever een wat vochtigere grond hebben? Lees dan hier verder over het gebruik van vermiculiet. Een vergelijkbaar middel, maar vermiculiet staat er om bekend meer vocht vast te houden en is dus beter geschikt voor deze gewassen.
