Sommige planten gedijen veel beter in een tuinkas in ons klimaat. Tomaten zijn hier een goed voorbeeld van, net als andere gewassen die veel warmte nodig hebben. Een kas aanschaffen en hier net als in de volle grond in kweken kan een paar uitdagingen opleveren. Met deze tips tuinier jij ook succesvol in de kas!
In een tuinkas zijn bepaalde omstandigheden anders dan bij tuinieren in de volle grond en open lucht. Basisprincipes zoals (voor)zaaien, en verpotten zijn in alle omstandigheden gelijk, maar er zijn een paar aandachtspunten om op te letten. In de kas wil je onder andere extra aandacht geven aan lucht- licht- en klimaatbeheersing.
Met een tuinkas, serre of koud frame kun je slim het groeiseizoen verlengen. Let wel op dat in de kas de lucht-, licht- en klimaatregeling anders is dan in de open lucht. Lees per aandachtspunt mee en zorg voor een succesvolle oogst uit eigen kas!
Lucht in de tuinkas
Door het afgesloten karakter van een kas is het extra belangrijk om goed te letten op de luchtomstandigheden. Ventileer je niet genoeg, dan zul je al snel merken dat er vocht ophoopt in de kas en de temperatuur snel te hoog kan worden. Ook is dit de uitgelezen kans om schimmel te kweken in de kas. Oppassen geblazen dus!
Temperatuur is daarom een belangrijk aspect om in de gaten te houden bij de luchtaanvoer in de kas. Loopt de temperatuur op, dan verdampen planten meer. Zo wordt het vochtgehalte in de lucht hoger en is het dus van belang om frisse lucht binnen te laten.
Fotosynthese is een belangrijk proces voor planten. Hiervoor is onder andere frisse lucht nodig. De planten halen namelijk koolstofdioxide uit de lucht. Als er te weinig frisse lucht beschikbaar is zal dit het proces van fotosynthese nadelig beïnvloeden en wordt de groei van de plant beperkt.
Om te bepalen hoeveel frisse lucht nodig is in de kas zijn veel verschillende factoren van invloed. Is de kas namelijk helemaal afgedicht of zijn er kieren waardoor frisse lucht naar binnen kan komen? Ook de grootte van de kas is van belang: een klein koud frame op de volle grond is over het algemeen een stuk kleiner dan een grote tuinkas. Dit koude frame heeft dus minder capaciteit en zal sneller de maximale luchtcapaciteit bereiken. Kleinere kassen hebben daarom over het algemeen vaker en meer frisse lucht nodig.
Gebruik je de kas alleen om voor te zaaien en zaailingen op te starten? Ook dan heb je minder luchtcapaciteit nodig dan wanneer de kas vol staat met grote planten. Des te voller de kas; des te meer luchtinlaat nodig is.
Niet alleen de planten hebben frisse lucht nodig. Ook voor een gezonde bodem is een goede beluchting belangrijk. Dit helpt bij het ontwikkelen van een gezond bodemklimaat: de wenselijke bacteriën, diertjes en schimmels hebben een luchtige bodem nodig om te kunnen overleven in de grond.
Tot slot is het ook aan te raden om rekening te houden met het type gewas wat in de kas staat. Snelgroeiende planten hebben over het algemeen meer lucht nodig dan langzaam groeiende planten.
Heb je niet genoeg tijd om de tuinkas te ventileren en te sluiten? Er zijn automatische raamopeners in omloop die je makkelijk in de kas kunt installeren.
Licht in de tuinkas
Eerder gaven we al het belang van verse lucht aan voor de fotosynthese van de plant. Naast frisse lucht is ook licht een belangrijk element voor een goede ontwikkeling van de plant. Iedere bedekking van een tuinkas heeft invloed op de lichtintensiteit voor de plant, of je nu kiest voor een kunststof afdekking, glas of folie. Afhankelijk van het type materiaal gaat zo’n 20 tot 50% van de lichtintensiteit verloren. Houd hier dus ook rekening mee met het type gewas wat je in de kas wilt telen.
Warmteminnende planten en gewassen die minder zonuren nodig hebben zijn geschikt om te kweken in de kas. Denk hierbij bijvoorbeeld aan tomaat, aubergine, paprika, meloen en komkommer. Gewassen die veel uren zonlicht nodig hebt plaats je bij voorkeur aan de zuidzijde van de kas voor zo veel mogelijk uren zonlicht. Gewassen die meer van schaduw houden kun je beter aan de noordzijde in de kas plaatsen.
Heb je een losstaande kas kijk dan voordat je deze plaatst kritisch naar de locatie. Niet alleen wil je dat de kas een praktische locatie heeft, ook heb je invloed op het aantal zonuren wat de kas bereikt. Kies voor een plaats waar het meeste zonlicht schijnt en voorkom schaduwrijke plaatsen. Let hierbij niet alleen op gebouwen, maar ook hoge bomen en fruitbomen. In de zomer hebben deze bomen veel bladeren, wat schaduw kan veroorzaken op de kas.
Klimaat in de tuinkas
Een kas kan het groeiseizoen aanzienlijk verlengen. Er zijn zelfs gewassen die je met gebruik van een tuinkas jaarrond kunt telen. Ieder seizoen brengt wel nieuwe uitdagingen met zich mee. Bedenk dus goed dat een kas slechts één van de hulpmiddelen is om succesvol gewassen te telen.
Een onverwarmde kas biedt alleen voor winterharde planten genoeg bescherming. De bescherming van de kas zorgt er voor dat de plant niet ten onder gaat aan winterse wind of vorst. Hou er aan de andere kant rekening mee dat de grond in de kas te warm kan worden voor winterharde planten. Ook hier geldt; bij te hoge temperaturen voor de tijd van het jaar zo veel mogelijk luchten!
In de zomer kan de temperatuur al snel hoge pieken bereiken. 40° of 50° Celsius zijn in de kas dan geen uitzondering. Helpt het openen van de ramen niet genoeg om de temperatuur naar beneden te krijgen? Dan kun je er voor kiezen om de kas te bekalken of schaduwdoeken over de kas te plaatsen. Bekalken doe je eenvoudig met witkalk. Dit middel houdt de felle zonnestralen tegen zonder het licht te blokkeren.
Om de temperatuur in de kas te laten dalen heb je verschillende mogelijkheden. Bekalk de kas met witkalk, om de felle zon buiten te houden maar licht binnen te laten. Bij extreem hoge temperaturen kun je er voor kiezen om de kas af te dekken met noppenfolie of schaduwdoeken. Het sproeien van paden wordt ook wel gedaan om de temperatuur in de kas te laten dalen.
Wordt de temperatuur te laag in de kas? Er zijn een paar hulpmiddelen die je kunt gebruiken om de temperatuur te reguleren. De gemiddelde wintertemperatuur in de kas wordt aanbevolen op 10° Celsius. In Nederland kunnen de temperaturen flink dalen waardoor je deze temperatuur niet houdt in de kas. Om de kas op temperatuur te krijgen kun je kiezen voor een elektrische kachel of het isoleren van de kas met strobalen. Sluit in ieder geval de kas op tijd af om zoveel mogelijk warmte binnen te houden. Wil je gebruik maken van kachels of warmtelampen hou dan rekening met het (veilig) aanleggen van stroom naar de kas.
Een kas is een waardevolle toevoeging aan je moestuin. Verleng je seizoen of kies voor exotische soorten die in de open lucht wat meer moeite hebben in ons klimaat. Als je deze aandachtspunten in de gaten houdt lukt het jou ook om succesvol te tuinieren in je eigen kas!
