Potgebonden wortels, ook wel wortelgebonden planten genoemd, kunnen funest zijn voor de groei van de plant. Zowel groenteplanten, kruiden, fruitbomen en zelfs kamerplanten kunnen te maken krijgen met potgebonden wortels.
Als planten te lang in een te kleine pot gehouden worden is de kans aanwezig op potgebonden wortels. Hierdoor hebben de wortels te weinig ruimte om te groeien wat uiteindelijk funest kan zijn voor de plant. Gelukkig zijn er tal van oplossingen voor dit probleem, variërend van het gebruik van grotere potten tot het snoeien van wortels en het verpotten van planten.
Voorkomen is natuurlijk altijd beter als genezen. Daarom geven we in dit artikel de meest effectieve oplossingen om potgebonden wortels te voorkomen en behandelen.
Hoe herken je potgebonden wortels?
Potgebonden wortels hoeven niet een probleem te zijn wat je zelf hebt veroorzaakt. Sterker nog: de meeste wortelgebonden planten haal je uit het tuincentrum. Let dus vooral goed op wanneer je zaailingen, stekken of planten van het tuincentrum koopt.
Bijzonder maar waar: wortelgebonden planten kom je niet alleen tegen in pot. Ook in de volle grond kan dit voorkomen. Zitten er obstakels in de grond zoals gevestigde wortels van andere planten of een fundering? Dan kunnen de wortels ook vast komen te zitten.
De symptomen van potgebonden wortels lijken erg sterk op die van een plant die te veel water heeft gehad. Koop je een plant, let dan vooral op deze aanwijzingen:
- Groeiachterstand van de plant
- Gele of bruine bladeren
- Vervormde pot
- Zichtbare wortels
De risico’s van potgebonden wortels
Potgebonden wortels kunnen niet alleen buiten de pot zichtbaar worden, ze kunnen ook ernstige schade aanbrengen aan de plant. Doe je niets om potgebonden wortels te voorkomen of behandelen, dan blijven de wortels in de strakke cirkelvorm groeien. Deze strakke wortels belemmeren de groei van de plant. Daarnaast kan het verstikking van de plant veroorzaken. De wortels zijn zo verdrukt dat het lastig wordt om voedingsstoffen op te nemen uit de bodem. En zonder deze voedingsstoffen zal de plant het niet lang overleven.
Kies dus altijd bij voorkeur voor een plant met een losse kluit. Je kunt al makkelijk in de pot zien of er genoeg gezonde grond aanwezig is in de pot. Is dit al niet het geval? Grote kans dat de wortels potgebonden zijn.
Keer de pot om zodat je kunt zien of de wortels door de drainagegaten groeien. Zie je niets? Licht dan de kluit een paar centimeter uit de pot. Als je alleen wortels ziet en weinig gezonde grond dan weet je dat je met een wortelgebonden plant te maken hebt.
Zo red je een wortelgebonden plant
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Bij de aanschaf van een nieuwe plant wil je dus vooraf goed controleren of je geen potgebonden plant koopt. Volg hiervoor de hierboven beschreven instructies.
Heb je toch een potgebonden plant gekocht of heb je eigen zaailingen of stekjes te lang in een te kleine pot laten staan? Onderneem dan actie om de wortels weer gezond te krijgen. Wees bij het behandelen van zaailingen altijd extra voorzichtig: deze tere plantjes kunnen nog weinig schade aan de wortels leiden zonder blijvende schade.
Tip! Zet de kluit eerst een nachtje in het water en week zo de grond los. Zo haal je de wortels makkelijker uit elkaar
Je kunt de wortels licht snoeien om nieuwe wortelgroei te bevorderen. Dit doe je voornamelijk wanneer je de kluit niet met de hand los krijgt. Gebruik een tuinschaar om rond de onderkant van de kluit te snoeien. Maak een aantal verticale snedes ronde de zijkanten. Snij vervolgens een X-vorm in de bodem van de kluit. Verwijder alle bruine of zwarte wortels, dit zijn afgestorven delen van het wortelgestel. Alleen de witte wortels wil je aan de plant laten.
De juiste potkeuze: een cruciale factor in het voorkomen van potgebonden wortels
Na het ontwarren van de wortels is het van belang om de plant terug te plaatsen in een passende pot. Kies een potmaat die minimaal 2,5 centimeter breder is dan de diameter van de wortelmassa. Dit geeft het wortelgestel genoeg ruimte om te kunnen groeien. Gebruik een lichte grondmix voor de plant. Door een mengsel te maken met vermiculiet zorg je voor voldoende luchtige grond, wat de drainage bevordert. Dit maakt het ook makkelijker voor de wortels om te groeien tot een gezond wortelgestel en goed te hechten in de pot. Zorg daarnaast voor een grondmix met voldoende voedingsstoffen voor de plant.
Potgebonden wortels zijn te herkennen aan een groot aantal wortels die zich opeenhopen in een compacte, kluwenachtige massa in de pot. De wortels kunnen de hele pot vullen en vaak zijn er aan de bovenkant van de aarde wortels te zien die boven de grond uitsteken.
Om potgebonden wortels te voorkomen, is het belangrijk om regelmatig te controleren of de plant voldoende ruimte heeft om te groeien en de pot op tijd te vervangen door een grotere. Zorg er ook voor dat de pot goed waterdoorlatend is, zodat de wortels niet in te natte grond staan.
Een plant met potgebonden wortels kan zeker nog herstellen, mits de wortels op tijd worden behandeld en de plant in een betere omgeving wordt geplaatst. Na het snoeien van de wortels kan het even duren voordat de plant weer gaat groeien, maar met goede verzorging kan hij uiteindelijk weer gezond en sterk worden.
Potgebonden wortels kunnen leiden tot gezondheidsproblemen bij je planten en een verminderde groei. Het is belangrijk om regelmatig de gezondheid van de wortels van je planten te controleren en tijdig actie te ondernemen om problemen te voorkomen. Door regelmatig je planten te verpotten en de wortels gezond te houden, zul je in staat zijn om gezonde planten te laten groeien en potgebonden wortels te voorkomen.
