Munt vind je in bijna ieder huis en de muntplant zie je in steeds meer moestuinen. Het is met name bekend om de frisse geur en smaak en wordt dan ook veel gebruikt in gerechten en dranken. Munt uit de supermarkt is vrij prijzig, dus gelukkig is het ook erg makkelijk zelf te kweken in de moestuin.
Van volle zon tot halfschaduw: de muntplant heeft weinig nodig om te groeien in de moestuin. Zorg voor genoeg voedingsstoffen en water en de plant zal je overladen met een grote oogst.
In dit artikel lees je alles over het kweken van munt in eigen tuin. Zo weet je precies hoe je deze plant het beste kunt laten groeien, welke grondsoort het best geschikt is voor munt, hoe je de munt het beste kunt oogsten, bewaren en waar je dit kruid allemaal voor kunt gebruiken.
Klik direct naar wat je zoekt
Over de muntplant
Als er iets is wat direct gezegd moet worden over de muntplant dan is het wel dat dit een plant is die erg snel de tuin kan overnemen. Hou je de plant niet onder controle, dan groeit deze erg snel uit. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om de plant binnen de perken te houden.
De muntplant, ook wel Mentha genoemd, is een kruid uit de Lamiaceae familie. Het is een meerjarig kruid waar je met weinig onderhoud lang plezier van kunt hebben.
De muntplant is makkelijk te herkennen. Met gekartelde bladeren en een vierkante steel onderscheid je dit kruid makkelijk van de rest. In bloei, geeft deze plant witte of paarse bloemen, ook wel verticillasters genoemd. De plant kan variëren van 10 tot 100 centimeter hoogte.
De muntfamilie kent veel verschillende variëteiten. De meest geschikte soorten voor in de moestuin zijn:
- Pepermunt
- Kruizemunt
- Ananas munt
- Appel munt
- Gember munt
- Kattenkruid
- Basilicum munt
- Water munt
- Korenmunt
- Calamunt
- Lavendel munt
- Grapefruit munt
- Oranje munt
- Rode raripila-munt
- Paardenmunt
- Zoethout munt
- Chocolade munt
Zaaien en planten
Besluit, voordat je begint, of je de plant wilt kweken uit zaad of van stekken. Het kweken uit zaad is een langer durend proces, terwijl het stekken van de plant snel nieuwe groei geeft.
Muntplant kweken uit zaad
Muntzaden zijn klein. Gemiddeld bevat 1 gram muntzaad zo’n 14.000 zaden. Ondanks dat de plant snel uitwildert en makkelijk te vermeerderen is duurt het wel langer voordat je de plant vanuit zaad gekweekt hebt.
Versnel het ontkiemingsproces door de zaden eerst 24 uur in een kom warm water te weken. Laat de zaden daarna drogen.
Gebruik een zaaitray om in voor te zaaien. Vul de zaaitray met twee delen compost met één deel perliet. Bevochtig de grond en zaai de zaden op 0,5 cm tot 1 cm diep. Zorg er voor dat de grond niet uitdroogt. Om extra te bevochtigen gebruik je bij voorkeur een plantensproeier zodat de tere zaden niet verstoord worden.
Het ontkiemingsproces kan twee tot drie weken duren. Om de zaden de beste kans te geven maak je gebruik van een kweekmat om de grondtemperatuur te regelen. Zet de zaaitray op een plaats met direct zonlicht, bijvoorbeeld in de vensterbank op het zuiden.
Heb je geen raam op het zuiden, gebruik dan een kweeklamp. Stel de lamp in op minimaal 6 uur licht per dag.
Verplanten doe je vanaf acht tot tien weken na het ontkiemen. Zorg er voor dat de plant in ieder geval twee sets echte bladeren hebben voordat je ze verplant.
Ook bij de muntplant is het belangrijk om de zaailingen af te harden voordat je ze uitplant in de moestuin. Alhoewel de plant sterk en meerjarig is, zijn zaailingen een stuk fragieler. Plotseling van binnentemperaturen uitplanten in de volle grond kan er voor zorgen dat de zaailing of stek het niet overleeft. In dit artikel lees je alles over het afharden van zaailingen.
Muntplant uit stek starten
Start je de muntplant met een stek? Zorg dan voor een stek van minimaal 15 centimeter hoog. Gebruik een jonge stengel met helder groene bladeren. Deze groeien makkelijker nieuwe wortels dan oudere stengels.
Haal de onderste bladeren van de stek af. Je kunt er voor kiezen om de stek direct in de pot te zetten of de stek in water te laten wortelen.
Stekken in grond: Gebruik een mix van perliet en vermiculiet om de stek te laten wortelen. Zorg voor een goede vochtige grond en laat deze niet uitdrogen
Stekken in water: Zet de stengel in een pot of glas en zorg voor indirect zonlicht bij het raam. Ververs het water iedere vijf dagen om wortelrot te voorkomen. Zodra nieuwe witte wortels zichtbaar worden (ongeveer na een tot twee weken) kan de stengel in een pot geplaatst worden.
Zet de stekken vier tot zes weken op een beschutte plek. Zo kan de stek vestigen in de grond voordat deze uitgeplant wordt in de volle grond.
Muntplant uitplanten
Zodra de muntplant gevestigd is kan deze uitgeplant worden. Hou er goed rekening mee dat de plant snel uitlopers maakt en zowel boven als onder de grond nieuwe wortels vormt. Zo kan de plant in hele korte tijd een flink stuk moestuin in beslag nemen. Bij voorkeur kweek je dit kruid dus in pot. Zo voorkom je tegelijkertijd dat het kruid te veel voedingsstoffen uit de bodem onttrekt. Lees in dit artikel alles over het kiezen van de juiste pot voor kruiden.
Zorg voor een goed gedraineerde, vochtige grond. Verrijk de grond met oude compost of ander organisch materiaal. Dit helpt de bodemstructuur te verbeteren waardoor de drainage van de bodem verhoogt.
De muntplant gedijt het beste in volle zon tot halfschaduw. Hou er wel rekening mee dat bonte variëteiten beschermd moeten worden tegen direct zonlicht.
De beste temperatuur voor muntplanten ligt tussen de 15℃ en 26℃. Een pH-waarde van 7 tot 8 is het beste voor deze plant.
Kies je een pot voor de muntplant, hou dan een diameter aan van 20 centimeter en een potdiepte van 25 centimeter. Geef, zowel in pot als in de volle grond, eerst water in het plantgat voordat je de muntplant uitplant.
Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten. Zo zorg je voor genoeg luchtcirculatie in de planten en voldoende zonlicht op de bladeren om gezonde muntplanten te kweken. Laat één muntplant vrij om te bloeien. Dit trekt bijen, vlinders en andere bestuivers aan naar de moestuin.
Combinatieteelt
Combinatieteelt is een slimme manier om meer opbrengst te krijgen uit je moestuin, terwijl je tegelijkertijd natuurlijke manieren gebruikt om je planten te beschermen tegen ziekten en plagen. Door planten te combineren die elkaar aanvullen of beschermen creëer je een natuurlijk evenwicht in de tuin. Bovendien kunnen bepaalde combinaties ook zorgen voor een verbetering van de bodemkwaliteit of een betere bestuiving van je gewassen.
Combinatieplanten zijn dus niet alleen goed voor de opbrengst en de smaak van je groenten en kruiden, maar dragen ook bij aan een gezondere en meer duurzame tuin.
De muntplant groeit graag samen met voornamelijk kolen en tomaten. Bij de kool weert de scherpe geur van munt de witte koolmot en de vlooienkever. Hiermee voorkom je aangevreten bladeren en kolen. Bij tomaten worden bladluizen en spintmijten afgeweerd. Naast kolen en tomaten doen ook uien, bieten, broccoli, spruitjes, paprika, sla, pompoen en wortelen het goed naast de muntplant. Plant munt niet naast peterselie of kamille!
Naast groenten kun je ook kiezen voor een kruidenplant naast de muntplant. Neem dan de Goudsbloem of Oregano. Deze combinatie zal de ongewenste insecten op afstand houden en bestuivers aantrekken.
Stekken nemen
De beste tijd om stekken te nemen van de muntplant is in de herfst. Vergeten stekken te nemen? Het vroege voorjaar kun je ook nog gebruiken om de muntplant te stekken.
Neem een stengel van minimaal 15 centimeter. Deze kun je van de moederplant afsnijden, of je kunt een bestaande stengel nemen door de kluit los te halen. Snoei in dat geval wel de wortels om nieuwe groei te bevorderen.
Verwijder onderste bladeren van de stengel door deze weg te knippen. Zo voorkom je verdamping. Je kunt, voor een extra goede start, de stengel dopen in stekpoeder. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld dit stekmiddel van Pokon. Dit is overigens geen vereiste.
Zet de stek in een zaaipotje met een mix van perliet en vermiculiet. Geef regelmatig water en voorkom uitdroging van de grond. Zet het potje in de vensterbank voor indirect zonlicht door het raam, of gebruik een kweeklamp om te zorgen voor minimaal 6 uren licht voor de stek. Zet de stekken vier tot zes weken op een beschutte plek. Zo kan de stek vestigen in de grond voordat deze uitgeplant wordt in de volle grond.
Verzorging van de muntplant
De muntplant heeft weinig voedingsstoffen nodig. Daarom bemest je bij voorkeur voor het uitplanten de grond, waarna extra bemesten in het seizoen niet meer nodig is. Kies voor een NPK-verhouding van 20-10-20 voor de muntplant voor een gezonde groei. Test altijd van tevoren de kwaliteit van de bodem zodat je zeker weet welke voedingsstoffen nodig zijn in de grond voordat je bemest.
Tijdens de bloei wordt de smaak van de bladeren minder. Knijp daarom vlak voor de bloei de knoppen van de planten af. Bij voorkeur laat je minimaal één muntplant bloeien om bijen, vlinder en andere bestuivers aan te trekken naar de moestuin.
Om de muntplant gezond te houden is regelmatig oogsten een must. Dit voorkomt een verwilderde plant en zorgt voor genoeg luchtcirculatie om ziekten en plagen te voorkomen. In dit artikel lees je alles over het snoeien van kruidenplanten.
Muntplanten houden van een vochtige grond. Zorg daarom voor een laag mulch van 5 centimeter rondom de plant om water vast te houden in de grond. De mulch helpt ook bij het tegenhouden van onkruid rondom de planten.
In de herfst snoei je de muntplant terug tot zo’n 3 centimeter boven de grond. Bedek de plant met een laag mulch om te beschermen tegen winterse weersinvloeden of, als de plant in een pot staat, zet deze dan in de koude kas. Zo komt de plant in het vroege voorjaar weer op voor een nieuw groeiseizoen.
Ziekten en plagen in de muntplant
Vooral wanneer de muntplant niet (genoeg) gesnoeid wordt verhoogt het risico op ziekten en plagen in de plant. De meest voorkomende ziekten en plagen in de muntplant vind je hier.
Ongedierte
- Bladluizen: kleine insecten die zich snel voortplanten zijn bladluizen. Zij zuigen het sap uit de plant en beschadigen daarmee de plant. Gebruik Neemolie om bladluizen te bestrijden of lees hier verder om alle mogelijke oplossingen tegen bladluizen te weten te komen.
- Spintmijten: misvormde planten? Grote kans dat er spintmijten op de muntplant aanwezig zijn. Gebruik een krachtige waterstraal om de spintmijt van de plant te sproeien.
Ziekten
- Anthracnose: een ziekte die vaak in de muntplant gevonden wordt is anthracnose. Deze schimmelziekte herken je aan steeds groter wordende plekken op de plant. Haal de geïnfecteerde plant zo snel mogelijk weg om verspreiding van de ziekte te voorkomen.
- Roest: Bruine, oranje of gele plekken op de onderkant van de bladeren wijzen op muntroest. Haal de geïnfecteerde planten weg om uitbreiding van de roest te voorkomen.
- Echte meeldauw: Echte meeldauw herken je aan een pluizig laagje op de muntplant. Dit wordt veroorzaakt door een tekort aan luchtcirculatie. In dit artikel lees je alles over het voorkomen en bestrijden van meeldauw in de moestuin.
Oogsten
Om de muntplant gezond te houden is het belangrijk om regelmatig te oogsten. Een fijn bijkomend voordeel is dat de smaak van jonge bladeren het beste is. Muntplanten kunnen drie of vier keer per jaar worden geoogst, of vaker als je maar een paar takjes per keer neemt.
Oogst bij voorkeur in de ochtend, nadat de dauw is opgedroogd. Snijd stengels tot net boven de eerste of tweede set bladeren of knijp losse bladeren van de stengels.
Munt kun je vers gebruiken, maar ook invriezen of drogen om jaarrond te kunnen gebruiken. Wil je de munt op korte termijn gebruiken, was dan de stengels of bladeren en wikkel ze in keukenpapier. Bewaar de munt op deze manier in de koelkast. Je kunt er ook voor kiezen om de schoongespoelde bladeren in water te bewaren in de koelkast.
Als je de munt langere tijd wilt blijven gebruiken, dan kun je de oogst drogen. Bind meerdere stelen samen tot kleine bosjes van 10 tot 25 stelen en hang ze ondersteboven te drogen. Kies een koele, droge locatie met voldoende luchtcirculatie. Een veranda of onder een overkapping is hiervoor prima geschikt. Na ongeveer twee weken zijn de stengels droog. Een handig hulpmiddel hiervoor is bijvoorbeeld deze kruidendroger van Dille & Kamille. Je kunt munt ook invriezen, gebruiken bij het wecken of distilleren tot etherische olie.
Toepassingen
Munt past binnen een gezonde levensstijl. Duurzaamheid is een belangrijk onderwerp geworden, ook in de moestuin. Munt past hier precies in: het is een meerjarige plant die voor vele toepassingen geschikt is.
Munt is een belangrijke bron van calcium, kalium, fosfor, magnesium en ijzer voor het menselijk lichaam. Daarom kom je het in veel dagelijkse toepassingen tegen. Denk bijvoorbeeld maar aan tandpasta, thee, snoep, beauty producten en ayurvedische medicijnen.
Munt bevat veel antioxidanten en heeft ontstekingsremmende eigenschappen. Het kan bijvoorbeeld helpen bij het verbeteren van de spijsvertering en het verminderen van stress. Muntolie wordt veel gebruikt bij hoofdpijn en pijnlijke spieren. Het kan ook gebruikt worden bij het verlichten van verkoudheidsklachten, zoals hoesten.
De muntplant kun je ook slim inzetten om ongewenste dieren buiten te houden. Muizen bijvoorbeeld houden niet van munt. Een muntplantje bij de deur is dus helemaal geen gek idee!
Behalve de variëteit kattenkruid kan de muntplant irritaties veroorzaken bij huisdieren. Denk hierbij aan maagklachten en leverklachten. Hou munt daarom uit voorzorg uit de buurt van huisdieren.
De muntplant kan temperaturen tot -15℃ overleven. Zorg er hierbij wel voor dat de plant op een beschutte plaats staat en dat de grond goed gedraineerd is.
Ja, munt kan binnen worden gekweekt, maar zorg ervoor dat de plant genoeg zonlicht krijgt. Plaats hem bij voorkeur bij een raam op het zuiden en houd de grond vochtig.
Munt kan ongeveer 8 weken na het planten worden geoogst. Snijd de bovenste 2/3 van de stengels af en laat de onderste 1/3 achter om de plant te laten doorgroeien. Oogst de munt bij voorkeur ’s ochtends, voordat de zon sterk schijnt en de etherische oliën vermindert.
Munt is een veelzijdig kruid en daarmee een perfecte toevoeging aan je moestuin. Als je rekening houdt met het het feit dat de muntplant snel uitwildert en hier maatregelen voor neemt, dan kun je veel plezier hebben van dit kruid. Met de juiste verzorging geniet je binnen korte tijd van een overvloedige oogst die perfect is voor bijvoorbeeld thee, dranken en verschillende gerechten. Maar vergeet ook niet de andere toepassingen van dit kruid: gebruik de muntplant als natuurlijke pesticide, etherische olie of duurzame luchtverfrisser voor thuis. Reden genoeg om dit jaar nog munt toe te voegen aan je moestuin!
