Helaas: een remedie tegen onkruid is nog steeds niet gevonden. Maar; er zijn manieren om de tijd die je besteedt aan het verwijderen van onkruid aanzienlijk te verminderen. Meer tijd dus om sterke en vollere gewassen te groeien!
In de moestuin wil je geen chemische middelen gebruiken tegen onkruid. Gelukkig zijn er genoeg manieren om onkruid te verwijderen zonder de gewassen te beschadigen. Het handmatig verwijderen, gecontroleerd laten groeien of afdekken van de grond zijn hier voorbeelden van.
Onkruid groeit door (onder andere) zonlicht. Pas dus altijd op met het bewerken van de grond om het ontkiemen van onkruidzaden te voorkomen. In de tien tips bespreken we hoe je dit het best kunt voorkomen.
Klik direct naar wat je zoekt
Belangrijke informatie over onkruid
Niet alle soorten onkruid zijn gelijk. Weten welk type onkruid rijkelijk in de tuin groeit geeft je inzicht in hoe dit het beste te bestrijden.
In de basis zijn er twee verschillende typen onkruid: wortelonkruid en zaadonkruid. Wortelonkruid heeft diepe wortels waardoor dit onkruid lastiger te bestrijden is. Voorbeelden van wortelonkruid zijn zevenblad, brandnetel en distel.
Zaadonkruid zijn over het algemeen kleinere, eenjarige plantjes. Dit type onkruid wordt veelal verspreid door de wind en vogels. Voorbeelden van zaadonkruid zijn paardenbloem, klein kruiskruid en vogelmuur.
Onkruid is niet alleen vervelend, ook voor je gewassen is het schadelijk. Het onkruid haalt namelijk vitale voedingsstoffen uit de bodem, die je gewassen moeten missen. Snel van dat vervelende onkruid af? Volg dan deze 10 tips!
Tip 1: Hou de randen schoon
Onkruid hoopt zich vaak op rondom de randen van de tuin. Zaak dus om de randen zo veel mogelijk onkruidvrij te houden zodat de vruchtbaarheid van de grond zo min mogelijk aangetast wordt. In plaats van de randen leeg te houden kun je er ook juist voor kiezen om hier vaste planten te plaatsen.
Tip 2: Beluchten
Onkruid met diepe wortels groeien goed in een verdichte grond. Omdat in deze grond de wortels van de gewassen niet genoeg voedingsstoffen, lucht en water krijgen neemt het onkruid het over. Belucht jaarlijks de grond en verbaas je over de afname van onkruid in de tuin!
Tip 3: Ontkiemen
If you can’t beat them, join them! Maar natuurlijk wel op jouw tijd. Bedek in het voorjaar de grond met een laag plastic. Hierdoor zal de grond opwarmen, wat de onkruidzaden zal doen ontkiemen. Als de plantjes een paar centimeter hoog zijn trek of schoffel je ze uit de tuin. Zo heb je voordat je jouw eigen zaden of gewassen plant al het aanwezige onkruidzaad in de tuin verwijderd!
Tip 4: Verduisteren
We gaven al aan dat onkruid kan ontkiemen door het licht. Oplossing? Sluit het licht af! Traditioneel zwart plastic landbouw- en afbreekbare folie of onkruiddoek worden veel gebruikt om onkruid te onderdrukken. Deze doeken hebben vaak ook een vochtregulerende functie en verwarmen de grond voor een betere groei van de gewassen.
Een goedkopere oplossing is het afdekken van de grond tussen de rijen met vochtige kranten of bruin karton, bedekt met minimaal 2 cm compost of stro.
Tip 5: Mulch
Een populaire manier om onkruid in de kiem te smoren is het gebruik van mulch. Een veelgebruikt materiaal om te mulchen is stro. Dit onderdrukt niet alleen onkruid, maar houdt ook vocht vast en breekt dit af in de bodem. Strooi een laag van minimaal 2,5 cm rondom de planten om onkruid te voorkomen. Hou hierbij een paar centimeter rondom de stam vrij om rot te voorkomen.
Naast het bedekken van de bodem met mulch tegen onkruid helpt dit organische materiaal ook de bodemstructuur verbeteren.
Tip 6: Wieden
Uiteindelijk ga je in bijna alle gevallen alsnog onkruid handmatig weg moeten halen. Waarom het jezelf dan niet zo makkelijk mogelijk maken?
- Onkruid verwijder je het makkelijkst wanneer de grond nat is en het onkruid nog niet volledig gegroeid is
- Verwijder niet alleen het zichtbare deel van het onkruid, maar ook de wortel. Laat je deze zitten, dan groeit het onkruid zeker terug. Trek langzaam aan het gewas en draai dan voorzichtig een slag om de wortel los te maken. Als je wortel breekt, graaf deze dan uit met een vork of klein schepje
- Een handig hulpmiddel bij het wieden is een onkruidtrekker. Dit helpt de wortels te verwijderen en is een stuk beter voor je rug!
Tip 7: Schoffelen
Iets te lang gewacht en heeft het onkruid al de overhand genomen? Dan wordt het tijd om de schoffel er bij te pakken. Ga vooral niet te agressief te werk, zo krijg je alleen maar meer onkruid terug!
- Schoffel bij voorkeur in de ochtend; als de grond droog is. Hiermee veroorzaak je ‘stofmulch‘, wat de ontkieming van nieuw onkruid tegen gaat.
- Laat het onkruid overdag in de zon drogen. Gedroogd kan onkruid (behalve onkruid met lange wortels!) bij de composthoop
- Schoffel alléén op de oppervlak! Wanneer je ‘graaft’ met de schoffel voeg je licht en lucht toe aan de onkruidzaden in de grond. Een garantie op nieuw onkruid dus!
- Er wordt wel eens gezegd dat schoffelen het best in de nacht uitgevoerd kan worden.
Tip 8: Onthoofden
Al te veel onkruid om nog handmatig te verwijderen? Haal dan in ieder geval de knop van het plantje af. Zo voorkom je dat het onkruid verder uitzaait. Gebruik hiervoor een zeisje of een grastrimmer.
Tip 9: Uitdrogen
Water helpt je (groente)zaden te ontkiemen, maar ook het onkruid! Wen jezelf dus aan om alleen water te geven rondom de zaden, zaailingen en planten.
Tip 10: Bodembedekkers buiten het seizoen
Als je de opbrengst geoogst hebt kun je bodembedekkers planten om onkruid uit de tuin te weren. Geschikte soorten zijn klaver, gerst en tarwe. Deze gewassen voorkomen onkruid en bodemerosie.
Onkruid kan op veel verschillende manieren in de tuin terecht komen. In nieuwe grond, door het overbrengen van vogels, in de tuin geblazen door de wind of zelfs klevend aan schoenen of kleding. Onkruid kun je dus nooit 100% voorkomen.
Onkruid groeit, helaas, het jaar rond. In het voorjaar en de zomer groeit onkruid het snelst, maar ook in het najaar en de winter kan onkruid groeien. Zo lang de zaden licht en lucht ontvangen bestaat de kans op ontkieming van de onkruidzaden.
Verwijder je het onkruid niet, dan kan dit al snel de tuin flink overwoekeren. En, waar onkruid groeit worden essentiële voedingsstoffen uit de grond onttrokken die de geplante gewassen vervolgens moeten missen. Des te sneller het onkruid verwijderd wordt, des te minder werk je hebt aan het onkruidvrij houden van de tuin.
Rigoureus onkruid aanpakken? Misschien is de no dig methode dan wel iets voor jou. Met deze manier van tuinieren laat je de bodem onaangeraakt, wat ook de bodemkwaliteit ten goede komt. Het onkruid wat in de grond zit wordt afgesloten van licht en lucht, waardoor het niet kan ontkiemen. Lees hier alles over no dig gardening.