Het starten met telen van je eigen groenten in moestuinbakken is een erg laagdrempelige manier om je (eerste) eigen groente te kweken. Het neemt een stuk minder ruimte in dan telen in volle grond en je bespaart een hoop tijd met wieden.
Steeds meer groenten kun je makkelijk zelf verbouwen in moestuinbakken of potten. Waar je voorheen beperkt was tot de kleinere gewassen wordt de keuze in het aantal soorten steeds groter. Van sla, radijs en wortels tot pompoen, aubergine en zelfs fruitbomen teel je makkelijk zelf!
Het moestuinieren in bakken of potten vraagt in sommige opzichten wel om een andere benadering. De grond uit de moestuin kun je bijvoorbeeld niet zomaar gebruiken om de potten mee te vullen. Lees mee, voorkom veelgemaakte fouten en geniet van je oogst uit eigen pot!
Voordelen van moestuinieren in bakken
Een moestuin hoort gewoon in de volle grond in de tuin of bij de volkstuinen, toch? Maar er zitten meer voordelen aan het moestuinieren in bakken en potten dan je in eerste plaats zou verwachten.
Als je de gewassen teelt in bakken of potten kun je deze veel makkelijker op werkhoogte plaatsen. Dit voorkomt teveel lichamelijke belasting aan bijvoorbeeld de rug. Ook is het aantal onkruid, en dus de tijd die je normaal gesproken kwijt bent aan wieden, is een stuk minder dan in de reguliere moestuin.
In sommige gevallen wil je misschien wel liever in de tuin je gewassen telen, maar beschik je simpelweg niet over een tuin. Moestuinieren in bakken en potten is de ideale oplossing om ook op het balkon of in de patio te kunnen genieten van je eigen geteelde groente, fruit en kruiden.
Het telen van je eigen groente, fruit en kruiden in bakken biedt veel voordelen. Je bent bijvoorbeeld veel flexibeler met losse bakken omdat je de locatie makkelijk zelf kunt bepalen. En aanpassen. Een bak of pot plaats je makkelijker op een andere plaats. Ook als je iets eerder begonnen bent en er wordt nog vorst verwacht dan kun je de planten simpelweg tijdelijk binnen zetten.
In een vaste moestuin heb je te maken met verschillende factoren. Een paar daarvan verminder je aanzienlijk bij het moestuinieren in bakken en potten. Zo zijn gewassen in potten minder vatbaar voor insecten. Insectenbestrijding pak je ook makkelijker aan als je de gewassen in aparte bakken hebt staan.
Naast ongewenste diertjes kun je ook makkelijker inspelen op de verschillende weersomstandigheden. Drainage is makkelijk goed in te richten bij potten. Zo spoelen de zaden minder snel weg en kun je het water makkelijker afvoeren in potten om wortelrot te voorkomen.
Is het jou ook wel eens overkomen? Te veel zaden gezaaid en dus zaailingen voor in de moestuin? Pak er een pot of bak bij en teel alsnog je zaailingen. Met potten en bakken breid je makkelijk de capaciteit van de moestuin uit. Je kunt de bakken dus ook extra gebruiken bij de moestuin!
Een paar tips vooraf
Voordat je begint met moestuinieren in potten of bakken is het goed om te weten waar je rekening mee moet houden. Alle gewassen hebben hun eigen wensen en eisen om uit te groeien tot een sterke en vruchtdragende plant en deze eisen kunnen afwijken bij moestuinieren in de volle grond of in pot.
Grond in potten droogt sneller uit dan grond in de moestuin. Let er dus op dat de planten in potten en bakken vaker water nodig hebben dan de planten in de moestuin. De keuze voor het soort pot draagt hier ook aan bij.
Om te voorkomen dat de grond te vochtig wordt en wortelrot op de loer ligt kies je bij voorkeur voor een pot met drainagegaten of een pot met waterreservoir. Ook bij het moestuinieren in potten geldt dat je het best via de voet water kunt geven. Zo moeten de wortels reiken naar het vocht waardoor een sterker wortelgestel bevorderd wordt.
Gebruik in potten en bakken geen tuinaarde of moestuingrond. Deze soorten zijn minder goed geschikt voor een goede drainage en de kans op verdichting is groot. Gebruik in plaats daarvan potgrond. Dit is ontwikkeld voor een goede lucht- en vocht doorlating.
Potgrond bevat voor ongeveer zes weken aan voedingsstoffen voor de plant. Na zes weken is het aan te raden om iedere drie weken extra voeding toe te voegen zoals kunstmest.
Groei je teveel planten in een bak of pot, dan focust de plant op het verkrijgen van genoeg voedingsstoffen en ruimte. Hierdoor wordt geen energie naar de vrucht gestuurd en blijf je achter met veel planten met weinig (of geen) opbrengst. Overschrijd de aanbevolen plantafstand dus niet in bakken!
Soorten moestuinbakken
Als je besloten hebt om (een deel van) je gewassen in potten of bakken te telen dan is het goed vooraf te bedenken welk type moestuinbak je wilt gebruiken. Los van je persoonlijke voorkeur hebben de verschillende bakken ook hun eigen kenmerken om rekening mee te houden. De belangrijkste verschillen leggen we hier in een notendop uit.
Houten bak
De houten bak zie je veelvuldig terug bij de moestuinbakken. Deze kun je kant en klaar aanschaffen, maar je kunt ze ook zelf maken. Het grote voordeel hiervan is dat je de bak helemaal naar eigen inzicht kunt maken in verschillende vormen en maten. Nog een voordeel van de houten bak is dat deze in verhouding relatief goedkoop is. Hou er wel rekening mee dat houten bakken na verloop van tijd gaan rotten en vervanging op termijn noodzakelijk is.
Bak met waterreservoir
De bak met waterreservoir is ideaal voor wanneer je niet dagelijks tijd hebt om de planten te bewateren. Deze bakken zijn erg gebruiksvriendelijk en daarnaast ook duurzaam. Binnen dit segment heb je ook ruim de keus uit verschillende soorten; bakken met geïntegreerd reservoir, bodem bewatering systemen en speciale druppelirrigatie systemen. Kijk vooral wat het best bij jou past en, ook niet onbelangrijk, of het de investering waard is.
Keramische (of terracotta) potten
Deze potten zie je zowel binnen als buiten terug. Ondanks dat de potten er vaak robuust uitzien, is dit materiaal vrij kwetsbaar. Het materiaal kan namelijk vocht opnemen, wat vocht van de grond kan onttrekken. Is er onverwacht vorst geweest dan kan hierdoor de pot makkelijk breken. Om dit risico te verkleinen kun je de pot bekleden met een plastic laag aan de binnenzijde (vergeet de drainage niet!) of kun je de planten in een plastic pot plaatsen en daarna in de keramische pot zetten.
DIY pot
In wat voor bak of pot kun je jouw gewassen nog meer planten? Nou, alle geschikte bakken die je maar vinden kunt! Vraag eens na bij de lokale snackbar of ze grote saus bakken gebruiken. Deze kunnen erg geschikt zijn om te gebruiken als moestuinbak. Heb je een oude afvalbak die je niet meer gebruikt? Kun je ook prima gebruiken! Wees creatief, dan zie je vanzelf allerlei mogelijkheden om je gewassen in bakken te laten groeien. Vergeet niet gaten in de onderkant te maken met bijvoorbeeld een boor.
Kies altijd voor een bak van het juiste formaat. Je wilt liever een grotere bak gebruiken dan een te kleine bak. Bij te weinig ruimte hebben de planten niet genoeg kans om een gezond wortelgestel te groeien en zal de oogst uiteindelijk tegenvallen.
Tip! Gebruik je een grote bak? Kijk dan of je deze op een plateau met wieltjes kunt plaatsen of je wieltjes onder de bak kunt bevestigen. Wanneer de bak gevuld is met grond is deze erg zwaar!
Beste groenten om in moestuinbakken te telen
Ga je de moestuinbakken starten vanuit zaad, let dan goed op welke rassen je aanschaft. Voor veel gewassen zijn inmiddels ook al speciale pot zaden verkrijgbaar. Deze gewassen zijn speciaal ontwikkeld voor het telen in bakken. Bij deze zaden kun je rekenen op compacte planten, zonder in te leveren op de oogst.
| Groente | Standplaats | Diepte pot |
| Aardappelen | Volle zon | 20 liter |
| Asperges | Volle zon | 15 cm |
| Aubergine | Volle zon | 20 cm |
| Boerenkool | Volle zon | 12 cm |
| Bonen | Volle zon | 30 cm |
| Courgette | Volle zon | 30 cm |
| Erwten | Volle zon | 15 cm |
| Komkommer | Volle zon | 20 cm |
| Paprika (& hete peper) | Volle zon | 30 cm |
| Pompoen | Volle zon | 30 cm |
| Radijs | Volle zon tot halfschaduw | 20 cm |
| Sla | Volle zon tot halfschaduw | 15 cm |
| Spinazie | Volle zon tot halfschaduw | 20 cm |
| Tomaat | Volle zon | 25 cm |
| Wortel | Volle zon tot halfschaduw | 20 cm |
De 7 beste kruiden om in moestuinbakken te telen
Niet alleen groenten, ook kruiden kunnen goed gedijen in bakken en potten. De beste kruiden om in potten te telen:
- Basilicum
- Citroenmelisse
- Munt
- Oregano
- Peterselie
- Rozemarijn
- Tijm
Het gebruik van tuinaarde in potten of bakken wordt ernstig afgeraden. In eerste instantie kun je hier prima in zaaien en zal je plant ook opkomen, maar tuinaarde heeft de eigenschap om snel te verdichten. Hierdoor kunnen de wortels niet genoeg water opnemen. Gebruik daarom altijd de juiste (pot)grond in moestuinbakken of -potten.
In de meeste gevallen wordt een minimale diepte van 20 centimeter aangehouden. De lichtere gewassen kunnen hier prima in groeien, maar ieder gewas stelt wel zijn eigen eisen aan de leefomgeving. In de tabel zie je precies de aanbevolen diepte per gewas.
Klaar om zelf aan de slag te gaan? Met deze tips & tricks bepaal je makkelijk welke soorten groente je kunt gaan telen en hoe je aan de slag gaat. Nog een laatste tip: begin je binnen met voorzaaien, vergeet dan niet de zaailingen af te harden voordat ze definitief naar buiten gaan!
