Zodra je ziet hoe veel (of juist weinig) je nodig hebt voor je eigen verse kruidenthee besef je het pas: die pakjes thee uit de supermarkt zijn dúúr! Waarom zou je nog kant en klaar kopen als je super makkelijk je eigen thee uit je theetuin kunt telen? Gezond, goedkoop én biologisch.
Door je eigen verse kruiden te gebruiken in de thee voorkom je het gebruik van conserveermiddelen en andere toevoegingen in de thee. Zowel groene, witte, zwarte, oolong en fruitthee kun je eenvoudig in je eigen theetuin telen.
Kruiden uit eigen tuin zijn krachtiger en dus smaakvoller. Ook je thee zal een veel aromatischere smaak hebben dan de voorverpakte zakjes uit de buurtsuper. Reden genoeg dus om hier meer over te weten te komen: hoe kweek, oogst en gebruik je de kruiden voor je eigen kruidenthee?
Klik direct naar wat je zoekt
De voorbereidingen voor je theetuin
Voordat je begint met het aanleggen van je eigen theetuin is de voorbereiding cruciaal. Waar wil je de kruiden planten? Zet je ze binnen of buiten? En als je ze buiten zet; plant je ze uit in de volle grond of gebruik je liever potten en bakken?
Bedenk je ten eerste altijd waar je het makkelijkst de plantjes kunt bereiken. Een goede kop thee is een genietmomentje, hiervoor wil je niet de hele tuin door moeten klauteren om de kruiden te kunnen oogsten. Een goede locatie is dus cruciaal!
Zet je de plantjes in de volle grond, zorg dan voor een goede bodemkwaliteit. Kruiden groeien het beste in grond met een pH waarde tussen de 5 en 7. Hier lees je hoe je de bodemkwaliteit kunt testen. Zorg daarnaast voor een goed doorlatende bodem. Kleigrond zal minder goed zijn voor je kruidenplantjes.
Graaf een week voor het uitplanten een goede hoop organisch materiaal onder de bodem en voeg wat meststof toe. Dan hoef je in het hoogseizoen maar één keer extra meststof toe te voegen. Tenzij je natuurlijk in potten of bakken plant, dan hebben de plantjes wat vaker extra meststof nodig.
Kweek je de kruidenplantjes in pot, zorg dan voor een goede drainage. Vergeet niet op tijd water te geven, want in potten droogt de grond sneller uit dan in volle grond.
Ongeacht waar je de plantjes in uitzaait: zorg voor een goede locatie. Kruidenplantjes hebben minimaal 6 uur direct zonlicht nodig om goed te kunnen groeien. Kies dus voor een plaats in de volle zon. Ook als je de kruiden in potjes binnen plant, zorg voor een zonnige vensterbank om de kruiden te kweken. In dit artikel lees je meer over het tuinieren op de gewesten.
Soorten theekruiden
Welke thee drink jij het liefst? Ook in je eigen theetuin kun je bewuste keuzes maken. Kies het soort thee wat jij het liefst drinkt en dus ook daadwerkelijk gaat gebruiken. In de moestuin kun je zowel groene thee, zwarte thee, oolong thee als fruitthee telen.
Wil je groene, zwarte of oolong thee verbouwen in de tuin, dan heb je de plant Camellia Sinesis nodig. Deze plant is een prachtige struik om te zien, en wordt daarom ook vaak gebruikt als sierstruik. De plant is droogtetolerant en doet het goed in warme temperaturen. In de herfst bloeit deze struik en de geur is heerlijk. De struik kun je groeien in pot, maar kun je ook inzetten als heg in de tuin.
Plant deze struik op een beschutte plaats in de tuin. Vergeet niet met regelmaat de struik te snoeien, anders kan deze tot wel 4 meter hoog worden. Let ook op dat de Camellia Sinesis makkelijk zaad draagt en daardoor snel kan uitwoekeren.
Om thee te maken van deze struik oogst je de knoppen en de eerste twee à drie bladeren. Oogst deze struik met een scherpe schaar en neem niet meer dan 1/3 deel van de plant af. De kruiden kun je zowel gedroogd als vers gebruiken in de thee. Lees alles over het drogen van kruiden in dit artikel.
Voorbeelden voor in de theetuin
Met een eigen theetuin zijn de mogelijkheden voor een verse kop thee eindeloos. Kies de smaken die je lekker vindt en probeer ook eens te experimenteren met verschillende combinaties. De soorten kruiden die je kunt gebruiken voor je eigen theetuin zijn:
- Anijs: helpt het bloed te zuiveren en ondersteunt het immuunsysteem
- Bernagie: (komkommerkruid) werkt ontstekingsremmend en bloed verdunnend en helpt tegen verschillende auto-immuunziekten
- Brandnetel: vermindert ontstekingen en helpt bij vermoeidheid en misselijkheid
- Calendula: stimuleert de werking van gal en de lever
- Camellia Sinesis (zwarte thee): verlaagt de bloeddruk en vermindert de kans op een beroerte
- Citroengras: helpt bij koorts, griep en verkoudheid
- Citroenmelisse: werkt kalmerend en helpt bij hartklachten en migraine
- Citroenverbena: helpt bij pijnlijke spieren, de spijsvertering en vermindert ontstekingen
- Echinacea: helpt tegen de symptomen van verkoudheid en griep, zoals koorts en hoest
- Frambozenblad: bevat vitamine C en mineralen en is goed tegen buikpijn
- Gember: heeft anti-oxidatieve en ontstekingsremmende werking
- Jasmijn: helpt spierpijn verminderen en is goed voor de concentratie
- Kamille: is goed tegen buikpijn en migraine, versterkt het immuunsysteem en helpt bij het slapen
- Korenbloem: gaat griep, vocht vasthouden en constipatie tegen
- Lavendel: vermindert ontstekingen, helpt bij het slapen en verhoogt de immuniteit
- Munt: helpt tegen constipatie, verlicht misselijkheid en stress en bevordert een gezonde huid en haren
- Paardenbloem: goed voor de spijsvertering en een goede doorbloeding
- Rozenbottel: bevat veel antioxidanten en ondersteunt het immuunsysteem
- Salie: werkt antimicrobieel en schimmelwerend, verbetert slechte cholesterol en helpt de bloedsuikerspiegel te verlagen
- Tijm: heeft antibacteriële eigenschappen
- Venkel: stimuleert de spijsvertering
Theekruiden kweken
Na het voorzaaien kun je de plantjes uitplanten. Kies hiervoor een pot, kweekzak, of een goede plaats in de volle grond. Zet je de plantjes buiten, zorg dan dat er geen nachtvorst meer verwacht wordt. Het beste moment op de kruiden uit te planten is wanneer de temperatuur minimaal 10°C is.
De waterbehoefte van kruidenplantjes ligt aan het soort. Mediterrane kruiden (zoals Tijm en Salie) vinden het niet erg om wat droger te zijn voordat ze de volgende watergift krijgen. Zorg er wel voor dat de wortelharen niet volledig uitdrogen. Overige kruiden blijven het liefst wat vochtig.
Kruidenplantjes kunnen gevoelig zijn voor meeldauw. Probeer dit zoveel mogelijk te voorkomen door de planten niet teveel water te geven. Ook plant je de kruiden ruim uit elkaar, om meeldauw te voorkomen. Tref je toch meeldauw aan op de plantjes? Lees dan hier hoe je hier weer af komt. Ook kruidenplantjes kunnen ten prooi vallen aan plagen en ziekten. Verwijder zo snel mogelijk geïnfecteerde delen van de plant wanneer je dit aantreft. Is het een aanhoudende plaag, behandel de plantjes dan met wat Neemolie. Hier lees je alles over het veilig gebruik van Neemolie in de moestuin.
Theekruiden oogsten
Het oogsten van theekruiden is niet moeilijk, maar er zijn wel een paar zaken om in de gaten te houden. Zo kun je zo smaakvol en lang mogelijk genieten van je eigen theetuin.
Oogst bij voorkeur ’s morgens vroeg om een bittere smaak van het kruid te voorkomen. Bladkruiden worden vrij snel bitter, dus oogst deze zo kort mogelijk voor gebruik.
Bloeiende kruiden (zoals Lavendel en Kamille) oogst je bij voorkeur tijdens de bloei, maar voordat de bladeren gaan verslappen. Zo krijg je de beste smaak. Overige kruiden oogst je vlak vóór het bloeien. Heb je nog te veel kruiden staan en zit de bloei er aan te komen? Oogst dan alsnog, en droog de kruiden om ze jaarrond te kunnen blijven gebruiken. Gebruik bij het oogsten altijd een scherpe en schone schaar. Neem niet meer dan 1/3 deel van de steel weg en oogst niet meer dan 10% van de plant. Het snoeien van de planten stimuleert de groei, dus wees niet bang om wat stengels weg te knippen.
Theekruiden gebruiken
Kruiden die je in de tuin teelt, wil je na het oogsten eerst afspoelen onder de kraan. Wees hierbij wel voorzichtig en spoel niet meer dan nodig is om zoveel mogelijk smaak te behouden. Dep de kruiden daarna droog met keukenpapier voordat je het gaat gebruiken. Heb je de kruiden binnen geteeld, dan is het afspoelen in de meeste gevallen niet nodig.
En dan het fijnste moment: de kruiden gebruiken in je verse kop thee! Gebruik 1 tot 3 eetlepels verse of gedroogde kruiden. Doe de kruiden in een thee-ei en laat het 3 tot 5 minuten trekken in pas gekookt water. Bij gedroogde kruiden gebruik je 1 eetlepel kruiden en laat je het 10 minuten trekken. Breng je kop thee op smaak met een scheutje honing of Stevia (uit eigen tuin natuurlijk)! Alles over het kweken van Stevia lees je hier.
Kruidenplantjes houden van een zonnige plaats. Kies dus een beschutte plaats, waar de plantjes minimaal 6 uur direct zonlicht ontvangen.
Kruiden houden van een neutrale grond (pH 5 tot 7) en een goed doorlatende grond. Kies voor een organische meststof, een samenstelling van plantaardige of dierlijke materialen. Voorbeelden hiervan zijn gedroogde koemest, beendermeel en verenmeel.
Kruidenplantjes zie je vaak dicht op elkaar geplant. Dit kan, maar levert soms wel uitdagingen op. Om meeldauw, plagen en ziekten uit de theetuin te houden hou je een minimale plantafstand van 25 centimeter aan tussen de rijen.
Probeer ook eens te experimenteren met verschillende combinaties thee. Wat dacht je van munt met appel? Of voeg een klein beetje citroen of honing toe. De mogelijkheden zijn eindeloos met je eigen theekruidentuin. Enjoy!