In veel moestuinen kom je de komkommerplant tegen. Dat is ook niet verrassend: deze vrucht is makkelijk te kweken, levert een grote oogst en smaakt heerlijk. Daarnaast is het een veelzijdige groente die in veel gerechten en zo uit de tuin gegeten kan worden. Maar wat wil het zeggen als de komkommers geel worden in plaats van groen?
Heb je een sterke en gezonde plant maar wordt de komkommer geel? Dat kan verschillende oorzaken hebben. Tenzij je een gele variëteit gekozen hebt is deze komkommer niet meer geschikt voor consumptie. Je hebt te veel water gegeven, er zijn niet voldoende voedingsstoffen aanwezig in de bodem of een virus heeft je plant getroffen.
Maar zijn gele komkommers dan direct verloren? Zeker niet. De geel geworden vruchten zijn behoorlijk bitter en daarom niet meer geschikt voor consumptie. Maar, deze komkommers hebben veel voedingsstoffen waar je voordeel uit kunt halen. Wellicht niet als oogst, maar wel voor een gezonde moestuin.
Belangrijk bij het kweken van komkommerplanten
Komkommers zijn klimplanten. De beste manier om deze vruchten te kweken is dan ook door middel van een hekwerk of trellis. Zo bespaar je niet alleen ruimte in de moestuin, ook voorkom je rotting van de vrucht door een goede luchtcirculatie.
Sommige variëteiten geven gele komkommers. Bijvoorbeeld ‘Gele Tros’, ‘White Wonder’ en ‘Yellow Submarine’. Deze vruchten horen geel te zijn maar smaken dan niet bitter. Standaard rassen zoals ‘Vantage’, ‘Bumper Green’ en ‘Beth Alpha’ laten door de verkleuring zien dat er iets aan de hand is.
Worden niet (alleen) de komkommers geel, maar juist de bladeren van de komkommerplant? Lees dan in dit artikel alle mogelijke oorzaken en oplossingen.
Waarom komkommers geel worden
Het verkleuren van komkommers kan verschillende oorzaken hebben. In eerste plaats wil je er zeker van zijn dat het niet een gele variëteit is die je hebt gekweekt: dan klopt de verkleuring! Heb je een ras gekozen die groen zou moeten kleuren, dan kunnen er verschillende dingen aan de hand zijn:
- Te veel water gegeven
- Slechte of geen bestuiving
- De komkommer is overrijp
- Een tekort aan voedingsstoffen
- Het komkommervirus
Te veel water
De voornaamste reden voor het geel kleuren van komkommers (en courgette en tomaten) is het te veel water geven. Deze planten hebben veel water nodig, maar bij te veel water wordt het mineraalgehalte in de vrucht verdund. Vooral wanneer de plant eerst te veel opdroogt voordat er weer water gegeven wordt zie je dit terug. Probeer dus altijd met regelmaat water te geven. Controleer voordat je water geeft of de bodem nog vochtig genoeg is. Graaf eenvoudig een inspectiegat in de grond en kijk of het op zo’n 5 centimeter nog koel, donker en vochtig is. Is het dat? Wacht dan nog even met water geven, de grond is nog vochtig genoeg.
Natuurlijk kan een seizoen met veel regenval ook dit probleem opleveren. Wordt veel regen verwacht, creëer dan gootjes langs de planten zodat het overschot aan water zo veel mogelijk weg kan lopen. De plant en vrucht van de komkommerplant bestaan uit een groot gedeelte water. Daarom heeft de plant veel water nodig. Maar, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt heeft de plant een ondiep wortelgestel. Daarom geef je liever met meer regelmaat water dan dat je te veel water in één keer geeft. Dan loop je namelijk het risico dat de ondiepe wortels in water komen te staan, wat de gele vruchten veroorzaakt.
Slechte of geen bestuiving
Blijven de vruchten klein en kleuren ze na verloop van tijd geel? Grote kans dat de bestuiving niet voldoende is geweest. Honingbijen zijn het antwoord op dit probleem. Hoe meer bestuiving in de planten, des te meer gezonde komkommers je kunt oogsten.
Eén van de redenen waarom bijen uit de moestuin weg blijven zijn hoge temperaturen. Daarnaast is het gebruik van pesticiden een mogelijke oorzaak waardoor bijen weg blijven. Wees hier dus altijd erg voorzichtig mee. Plaats bloeiende kruiden zoals dille en basilicum en eenjarige planten in de moestuin om bijen aan te trekken.
Je kunt eventueel ook kiezen voor handmatige bestuiving. Hiervoor neem je de mannelijke bloem en strooi je het stuifmeel in de vrouwelijke bloem. De mannelijke bloem herken je aan het steeltje achter de bloem; de vrouwelijke bloem heeft een vruchtbolletje in plaats van een steeltje. Gebruik hier eventueel een wattenstaafje voor als je de mannelijke bloem niet van de plant wilt halen.
De komkommers zijn overrijp
Als de komkommer overrijp is, kleurt deze geel. Samen met de verkleuring zie je vaak ook vervorming van de vrucht. Deze trekt krom en begint tekenen te vertonen van uitdroging. Het chlorofyl, de stof die de kleur geeft aan de komkommer, verdwijnt na verloop van tijd waardoor de verkleuring optreedt.
Zodra de komkommer overrijp is wordt de smaak bitter. Deze vruchten wil je zo snel mogelijk van de plant oogsten. Overrijpe komkommers voorkomen namelijk verdere vruchtvorming en groei, waardoor de opbrengst van de hele plant zal afnemen. Net als bij vele andere groenten bevordert regelmatig oogsten de vruchtgroei.
Afhankelijk van het ras wat je kweekt zijn komkommers in 50 tot 70 dagen na het planten klaar om te oogsten. De kleur is dan helder tot diepgroen en stevig van vorm.
Tekort aan voedingsstoffen
Heb je een tekort aan voedingsstoffen dan kleuren niet alleen de vruchten geel, vaak blijven ze ook klein van formaat. Een tekort aan voedingsstoffen kan een oorzaak zijn van gele komkommers. Maar, dit betekent niet direct dat er onvoldoende voedingsstoffen aanwezig zijn in de bodem! Geef je te veel water, dan kunnen de voedingsstoffen in de bodem te veel verdunnen waardoor ze niet langer effectief zijn. Controleer daarom eerst de bodemkwaliteit voordat je voedingsstoffen toe gaat voegen aan de bodem. Hier lees je alles over het testen van de bodemkwaliteit.
Wijst de test uit dat er een tekort aan calcium aanwezig is in de bodem? De makkelijkste en snelste manier om calcium toe te voegen is het verpulveren van eierschalen. Deze voeg je rondom de komkommerplanten toe aan de bodem. Mix het met de bodem zodat de voedingsstoffen snel opgenomen kunnen worden.
Calcium is ook een belangrijke voedingsstof om bloesemrot te voorkomen. Zorg bij komkommer- en tomatenplanten dus altijd voor voldoende calcium in de grond.
Kies in ieder geval jaarlijks voor een andere plek in de moestuin voor de komkommerplanten. Zo voorkom je uitputting van de bodem en verklein je de kans op een tekort aan voedingsstoffen voor de planten.
Het komkommervirus
De witte vlieg kan het komkommervirus, ook wel Ipomovirus genoemd, overbrengen naar gezonde komkommers. De vrucht wordt als eerste aangetast door het virus, gevolgd door de rest van de plant. Zie je vlekken en opgekrulde bladeren aan de plant? Grote kans dat een virus zich genesteld heeft. Zodra je dit virus in de plant hebt is de beste remedie de plant uit de moestuin weg te halen. Zo voorkom je de infectie van andere planten in de tuin.
Wat te doen met gele komkommers?
Gele komkommers, los van de gele variëteiten, zijn niet meer geschikt voor consumptie. De smaak is bitter dus deze wil je liever niet meer in gerechten gebruiken. Dat betekent niet direct dat er geen geschikte functie is voor deze komkommers.
Gele komkommers kun je toevoegen aan de composthoop. Ze zitten boordevol stikstof en zijn dus een waardevolle toevoeging aan de composthoop als ‘groen’ materiaal. Snij de komkommer in stukjes om het composteringsproces te versnellen. Gooi de stukken niet los bovenop de composthoop, maar graaf het wat dieper in. Bovenop de composthoop zal het namelijk veel ongedierte aantrekken. Voor een goede werking van de composthoop lees je hier verder. Let op: komkommers die aangetast zijn door het virus gooi je liever bij het afval en niet op de composthoop!
Wanneer een komkommer overrijp is wordt deze erg bitter van smaak. Het is niet giftig om te eten, maar er kunnen wel maagproblemen door ontstaan. Overrijpe komkommers voeg je dus liever toe aan je composthoop dan je gerecht!
Ja, je kunt zaden uit overrijpe komkommers bewaren. Ook al is de vrucht overrijp, de zaden zijn volgroeid en hebben zich volledig kunnen ontwikkelen. De komkommers bevatten over het algemeen veel zaden, dus hier kun je een goede voorraad uit halen voor het volgende seizoen. Hier lees je meer over het correct inwinnen en bewaren van zaden voor het volgende jaar.
Het feit dat je komkommers geel worden is een signaal dat er iets aan de hand is met de plant. Met deze tips kun jij voorkomen dat je vruchten geel kleuren en geniet je binnen no-time van heerlijk eigen geteelde groente uit eigen tuin!
